بروز مشکلات ژنتیکی در ایران به دلیل خروج فارغ‌التحصیلان از کشور

به گزارش قائم آنلاین، به نقل از دانشگاه تهران، رئیس دانشگاه تهران در نخستین همایش بین‌المللی فلزات غیرآهنی و فناوری با حمایت و محوریت شرکت ملی صنایع مس ایران برگزار شد سخنرانی کرد.

محمود نیلی احمدآبادی در ابتدای این همایش گفت: تلاش من بر این است تا در حوزه‌‌های مختلف از جمله مهندسی متالورژی، معلمی دانشگاه و هم‌چنین با توجه به مسئولیت‌هایی که در انجمن متالورژی و دانشگاه تهران دارم، به موضوع کنفرانس بپردازم.

وی با بیان اینکه در انجمن مهندسی متالورژی کارهای متعددی صورت می گیرد، افزود: به دلیل اینکه این انجمن هم با صنعت و هم دانشگاه ارتباط دارد، باید موضوعات تخصصی از هر دوجنبه مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین نهادی نیاز است تا موضوع صنعت را از دیدگاه هر دو طرف، بی‌طرفانه بررسی کند تا نوعی شناخت جامع و یکپارچه حاصل آید و البته این امر از جمله وظایف یک انجمن علمی و تخصصی است.

به گفته رئیس دانشگاه تهران امروز نه‌تنها در ایران بلکه در تمامی دنیا بسیاری از طرح‌های توسعه دچار یک‌سری از کمبودها و مشکلات هستند و موضوعات زیست‌محیطی، فقدان یک زنجیره کامل و غیر اقتصادی بودن از جمله مهم‌ترین آن‌ها در ایران است.

نیلی احمدآبادی در ادامه با بیان رویکرد مهندسی متالوژری به چالش‌های موجود در این زمینه پرداخت و قدیمی بودن تکنولوژی، تجهیزات و فرایندها، مشکلات زیست‌محیطی و هزینه‌های ناشی از آن برای صنعت و محیط اطراف، بحث بازاریابی، شبکه‌های حمل و نقل، انرژی و آب و عدم توازن در زنجیره تولید را از جمله این چالش‌ها توصیف کرد.

وی کیفیت نیروی کار و عدم استفاده از نیروی کار تحصیل‌کرده را به‌عنوان یکی دیگر از چالش‌های موجود برشمرد و گفت: ایران یکی از موفق‌ترین کشورها در تربیت نیروی دانشگاهی است. امروز بیش از ۲/‏۴ میلیون دانشجو در حال تحصیل هستند و طبیعی است که به همان نسبت دانش‌آموخته داریم. اما بیشترین بیکاری در قشر تحصیل‌کرده است. تحصیل کرده‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین سرمایه هر کشور هستند، که به اتکای آنها می‌توان جریان اقتصادی و ارزش افزوده ایجاد کرد. با توجه به نسبت نیروی کار در صنایع، حضور نیروهای تحصیل‌کرده به‌ویژه از دانشگاه‌های برتر بسیار کمتر است.

رئیس دانشگاه تهران با اشاره به فقدان رابطه معنادار بین تولید، آموزش و پژوهش تصریح کرد: در مقایسه بین دستاوردهای پژوهشی محققان ایرانی در حوزه متالورژی و تولید، سرمایه‌گذاری و صنعتی که در زمینه فولاد است ملاحظه شد که بیشترین مقالات ما در زمینه فولادهای های‌تک است. در حالی که بیشترین سرمایه‌گذاری در صنایع بالادستی صورت گرفته است. حتی در دوره‌های آموزشی هم رابطه معناداری وجود ندارد و این نشان می‌دهد که دانشگاه ها در حوزه آموزش و پژوهش یک مسیر می‌روند و صنعت، مسیر دیگری را طی می کند.

نیلی احمدآبادی با بیان این سوال که آیا دانش‌آموختگان ما می‌توانند به‌خوبی وارد صنعت شوند، شرط مقابله با چالش‌ها را پژوهش دانست و گفت: ما نمی‌توانیم به طور مدام واردکننده تکنولوژی باشیم و باید بتوانیم تکنولوژی را توسعه دهیم. می‌توانیم تکنولوژی را در یک زمانی وارد کنیم، اما نمی‌توانیم برای ارتقای آن نگاه‌مان همواره به خارج از کشور باشد. چون نه هزینه‌ها اجازه می‌دهد و نه دنیا لزوماً با ما همراهی خواهد کرد، آن هم با توجه به شرایط سیاسی که ما داریم. همه کشورها تکنولوژی را وارد کردند و با اتکای دانشگاه‌ها آن را توسعه دادند و ما در این زمینه ضعیف عمل کرده‌ایم و زمانی که دستاوردهای پژوهشی را با صنعت مقایسه می‌کنیم، بین آنها تقارن و همراهی مشاهده نمی‌شود.

وی افزود: همه بر این توافق دارند که خروج از وضعیت کنونی اقتصاد کشور بدون همکاری صنعت و دانشگاه امکان‌پذیر نیست. در برخی مواقع دانشگاه متهم می شود به عدم همکاری و در جای دیگر صنعت اما من معتقدم هیچکدام از آنها صحیح نیست. صنعت یک واحد تجاری است و باید اقتصادی فکر کند، دانشگاه هم باید در مرزهای دانش حرکت کند و هر یک از آنها نیازمند تامین منابع مالی و پشتیبانی هستند که از یکدیگر مجزاست. در کشورهایی همکاری بین دانشگاه و صنعت ایجاد شده است که حوزه صنعت آنها اتصال به یک اقتصاد جهانی دارد.

رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: شاید در کشور ما دلیل اصلی مشکل عدم ارتباط صنعت با دانشگاه را باید در حوزه اقتصاد و سیاست‌گذاری‌های کلان ملاحظه کنیم. صنعت و یا دانشگاه‌ها به‌تنهایی نمی‌توانند سیاستگذاری کلان کنند، بلکه قانون‌گذار و مجلس است که در قالب بودجه سالیانه سیاست‌های کلان را تعریف می‌کند. اگر ما از این منظر نگاه نکنیم، این مشکلات همواره وجود خواهند داشت.

نیلی احمدآبادی با یادآوری اینکه ما با خروج بسیاری از فارغ‌التحصیلان مواجه‌ایم، تاکید کرد: این امر از لحاظ ژنتیکی هم کشور را دچار مشکل خواهد کرد. اگر این نخبگان خارج شوند، بقیه دنیا را اصلاح ژنتیکی کنند و ما از توانمندی آنها استفاده نکنیم به مرور کشور ما که یکی از افتخارات آن وجود استعدادهای درخشان است، دچار مشکل در زمینه‌های مختلف خواهد شد.

به گفته وی یکی از راه‌های نگهداری استعداهای برتر ایجاد شغل، شأن و جایگاه است. یک نخبه تنها خواهان شغل نیست، بلکه باید جایگاه داشته باشد و بتواند در تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی متناسب با توانمندی خود حضور یابد.

رئیس دانشگاه تهران تصریح کرد: ما ازطرف دانشگاه تلاشمان بر این است، تا در حوزه تبدیل دانش به کسب و کارهای جدید وارد شویم و با صنعت ارتباط گسترده‌تری داشته باشیم. در دانشگاه تهران الگوی موسسات مشترک را پیشنهاد کردیم و هدف این موسسات این است که محققان و صنعتگران در سطوح مختلف در کنار هم قرار گیرند تا بتوانند دانشگاه و صنعت را رهبری کنند.

نیلی احمدآبادی خاطر نشان کرد: با تمام تلاش‌هایی که صورت می گیرد باید گفت این، یک جریان جاری و مداوم در دانشگاه و صنعت نخواهد شد؛ اینها انگیزه‌های مدیران و بخشی از بدنه است و نه همه بدنه. یک الگوی یکپارچه برای سیاست‌های کلان، اقتصاد، توسعه صنعت و دانشگاه باید پیاده کرد. در این شرایط بهترین شیوه ورود به قانون‌گذاری است. یعنی اگر از این همایش یک بند قانون حاصل آید تا یکی از چالش‌هایی را که ریشه آن در قانون‌گذاری و سیاست‌های کلان است، حل کند، به نظر اینجانب یکی از موفق‌ترین سمینارها خواهد بود.