چرا ترامپ از تحریم نفتی ایران کوتاه آمد؟

به گزارش قائم آنلاین، آمریکا قرار است به هشت کشور معافیت اعطا کرده و به آنها اجازه دهد به واردات نفت از ایران به این شرط که در ماه‌های آینده خریدشان را کاهش دهند ادامه دهند.

فهرست نهایی این کشورها روز دوشنبه منتشر خواهد شد، اما این کشورها مطمئنا شامل چین، هند، کره جنوبی و ژاپن هستند که در میان چهار خریدار بزرگ نفت ایران قرار دارند. به گفته پیتر کرنان، تحلیلگر ارشد انرژی در واحد اطلاعات اکونومیست، اعلام صدور معافیت‌ها از سوی آمریکا برای هشت کشور به منظور ادامه خرید نفت ایران براین مبنا که آنها حجم خریدشان را کاهش دهند، نشان می‌دهد که حداقل در کوتاه‌مدت دولت ترامپ هدف تلاش برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران را کنار گذاشته است. متقاعد کردن کشورها برای توقف واردات نفت از ایران همواره کار دشواری بوده است. از یک سو، حتی اگر دولت ترامپ دست آزاد داشت از نظر فنی دستیابی به این هدف دشوار بود. ایران همچنان نفت خود را ارزان‌تر فروخته و از ارزهای دیگری به جز دلار آمریکا استفاده می‌کند و همچنین به شیوه‌های مختلف برای ارسال محموله‌های نفتی خود روی آورده است. ایران همواره توانسته صادرات نفت خود را حفظ کند.

مهم‌تر از همه بازار نفت دچار محدودیت عرضه بوده و نمی‌تواند حذف نفت ایران را تحمل کند. با وجود این‌که قیمت نفت بیش از ۱۵ درصد در یک ماه گذشته کاهش پیدا کرده اما بازار همچنان دچار محدودیت عرضه است. آمریکا و اوپک با روند سریعی‌ به میزان عرضه خود اضافه کرده‌اند، اما معلوم نیست بتوانند این روند را حفظ کنند. آمریکا ممکن است در سال ۲۰۱۹ شاهد رشد تولید خود باشد و در مورد اوپک تولید بیشتر به بهای کاهش ظرفیت مازاد تولید بوده است.

فضا برای مانور از سوی کاخ سفید همچنان کاملا محدود است. به گفته تحلیلگر واحد اکونومیست، اگرچه نگرانی‌هایی درباره ضعیف شدن تقاضا برای نفت در سال ۲۰۱۹ وجود دارد، اما این واهمه وجود دارد که حذف یک‌باره عرضه ایران باعث جهش شدید قیمت‌ها و مشکل اقتصادهای مصرف‌کننده نفت برای خرید نفت از جای دیگر می‌شود. عربستان سعودی ممکن است تا حدودی افت عرضه آن را جبران کند اما قادر نخواهد بود به طور کامل این افت را پوشش دهد و بازار را در برابر اختلالات عرضه نقاط دیگر فوق‌العاده آسیب‌پذیر می‌کند، بنابراین دولت ترامپ تا حدودی ناچار شده نرمش نشان دهد، زیرا خریداران نفت بزرگ‌تر به خصوص مانند هند و چین تمایلی برای خاتمه فوری خرید نفت از ایران نداشته‌اند.

شرکت وود مکنزی انتظار دارد پس از آغاز تحریم‌ها ایران در مقایسه با سطح سپتامبر، با کاهش ۸۰۰ هزار بشکه در روز دیگر از صادرات نفت روبه‌رو شده و مجموعه صادرات این کشور به یک میلیون بشکه در روز برسد. آن وییس هیتر، نایب رییس بازارهای نفت در وود مکنزی چنین گفت: ما تصور می‌کنیم که عرضه کافی از سوی نقاط دیگر در ماه‌های آینده وجود دارد تا تقاضای زمستانی را تامین کرده و از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کند. نفت برنت احتمالا حدود ۷۸ دلار در هر بشکه خواهد ماند. مازاد ظرفیت اوپک دو سال قبل چهار تا پنج میلیون بشکه در روز بود، اما هم‌اکنون تنها حدود ۰.۷ میلیون بشکه در روز مازاد ظرفیت دارد که به معنای آن است که بازار در سرمای شدید زمستان یا هرگونه اختلال جدید در روند عرضه، در برابر تقاضای بالا آسیب‌پذیر خواهد بود.

بر اساس گزارش رویترز، اگر دولت ترامپ موفق شود صادرات نفت ایران را به صفر برساند، قیمت‌ها بسیار بالاتر خواهد رفت، اما در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای این امر یک مشکل سیاسی در داخل این کشور به وجود خواهد آورد. دولت آمریکا نمی‌خواهد در این زمینه هزینه‌ای پرداخت کند. در عوض در هفته‌های اخیر روشن شده که صادرات نفت ایران متوقف نخواهد شد و برهمین اساس قیمت نفت عقب‌نشینی کرد.

با این حال با وجود امتیازی که داده است، دولت ترامپ همچنان لحن مطمئنی به خود گرفته و تلاش می‌کند نشان دهد که همچنان عزم خود را برای توقف صادرات نفت ایران حفظ کرده است.