فارین‌پالیسی: ایران انتقام می‌گیرد

به گزارش قائم آنلاین، مجله فارین پالیسی در یادداشتی به قلم فیلیپ گوردون و رابرت ملی (دو دستیار سابق دولت اوباما در امور خاورمیانه) نوشت:
زمانی که دونالد ترامپ، در ماه می خروج از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را اعلام کرد، یکی از چند دلیل او این بود که رفتار ایران را در خاورمیانه بهتر کند. مقامات بلندپایه دولت ترامپ گفتند ایران «مسبب همه مشکلات» منطقه است و قطع صادرات نفت آن، باعث توقف درآمد‌هایی می‌شود که از آنها برای بی‌ثباتی استفاده می‌کند. اوایل ماه جاری میلادی، تحریم‌های آمریکا اجرا شد.
از دیدگاه ترامپ، تحریم‌ها شبه‌جادویی و ابزاری چندمنظوره هستند و ایران را به پذیرش یک توافق اصلاح‌شده مجبور خواهند کرد. علاوه‌بر این، تحریم‌ها ممکن است باعث ناآرامی در ایران شود.
اما خواسته‌های ترامپ آرزوهایی است که «مطلقا قابل‌تحقق نیستند». چرا که چیزی در تاریخ وجود ندارد که نشان دهد ایران در برابر خواسته‌های آمریکا، حتی با وجود فشار سنگین اقتصادی، تسلیم می‌شود.
دولت ترامپ با اعمال طیف کاملی از تحریم‌ها علیه ایران و با بیان اینکه رفع این تحریم‌ها فقط منوط به پایبندی به ۱۲ شرط مطلوب، اما غیرواقع‌بینانه، خود را از هرگونه اهرم قابل‌استفاده محروم کرده است. به طور کلی، الان تهران هیچ دلیلی برای همکاری ندارد و دلایل زیادی برای کارشکنی دارد».
رویکرد کنونی دولت ترامپ به منافع آمریکا در عراق هم آسیب می‌زند. با انتخاب رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر جدید و عملگرا در عراق، چشم‌انداز‌ها برای تشکیل یک دولت فراگیر و موثر بیشتر شده است. امری که می‌تواند هم منافع آمریکا و هم منافع ایران را تامین کند، اما اگر ایران متقاعد شود آمریکا قصد دارد اقتصادش را نابود کند، ممکن است در جایی انتقام بگیرد که بیشترین نفوذ را دارد. احتمالا این انتقام در عراق اتفاق بیفتد، جایی که نیرو‌های شیعی نزدیک به ایران، ممکن است به راحتی نیرو‌های آمریکایی را هدف قرار دهند. حتی اگر این امر اتفاق نیفتد، تحریم‌های ایران، تاثیر ویرانگری بر اقتصاد ضعیف عراق خواهند گذاشت. عراق در زمینه گاز طبیعی، برق، آب و غذا به ایران وابسته است. نهایتا تحریم‌های جدید ترامپ هر چه به اقتصاد ایران فشار بیشتری وارد کنند، ممکن است تاثیر غیرسازنده بیشتری هم بر منطقه بگذارند.
از زمانی که تحریم‌ها در بهار گذشته اعلام شد، ایران اعلام کرد که تا زمانی که سایر کشور‌ها به توافق متعهد باشند، به پایبندی به محدودیت‌ها ادامه خواهد داد. به دلیل استمرار واردات چین، هند، ترکیه و سایر کشورها، ایرانیان هنوز بیش از یک میلیون بشکه در روز نفت می‌فروشند. اما اگر ترامپ این صادرات را به صفر برساند، انگیزه ایران برای پایبندی به محدودیت‌های هسته‌ای هم کمتر خواهد شد. در این حالت، بعید است که ایران به شکل پرخاشگرانه‌ای برنامه هسته‌ای‌اش را توسعه دهد. اگر چنین کند، ترامپ با همان مخمصه‌ای مواجه خواهد شد که اوباما در سال ۲۰۱۵ با آن مواجه شده بود.
مقامات دولت ترامپ در هفته‌های اخیر به خودشان تبریک می‌گفتند و پیشاپیش بازگشت تحریم‌ها را یک موفقیت قلمداد می‌کنند. اما مسئله این نبوده است که آمریکا می‌تواند به ایران رنج تحمیل کند یا خیر. بلکه مسئله این بوده است که آیا این درد، به تامین منافع آمریکا کمک می‌کند یا خیر. در این زمینه، تحریم‌های ترامپ نه تنها باعث همکاری ایران نشد، بلکه در حال به‌دست آوردن نتیجه عکس هستند.