هدفمندی ناقص یارانه ها با شدت مصرف انرژی در صنایع چه کرد؟/ رابطه قیمت و مصرف در واحدهای تولیدی ایران

به گزارش قائم آنلاین،شدت مصرف انرژی همواره یکی از مشکلات بزرگ در اقتصاد ایران بوده است. صنایع مختلف در کشور ما برای تولید یک واحد محصول یا ارائه خدمت، بسیار بیش از استانداردهای جهانی انرژی مصرف می کنند و همین نسبت که از آن به «شدت مصرف انرژی» تعبیر می شود، پیامدهای فراوانی برای زیرساخت های اقتصادی و حتی اجتماعی کشور داشته و دارد.

بررسی های آماری طی دوره زمانی دهه گذشته نشان می دهد بسیاری از صنایع با افزایش مصرف انرژی مواجه بوده اند و با توجه به وابستگی بالایی که میان ارزش افزوده صنایع با عامل انرژی وجود دارد، سیاست هایی مانند هدفمندی یارانه های انرژی به شدت ارزش افزوده صنایع را تحت تاثیر قرار داد.

از سوی دیگر، بررسی های انجام شده در مورد شاخص شدت هزینه مصرف انرژی و اندازه گیری شاخص کارآیی مصرف انرژی برای بیش از ۲۵۰ بنگاه اقتصادی فعال در ۱۴ صنعت انرژی بر در کشور نشان می دهد میزان هزینه مصرف انرژی در صنعت سیمان، آهک و گچ در مقایسه با سایر صنایع انرژی بر بیشتر و معادل ۰٫۱۸ است یعنی شرکت های فعال در صنعت سیمان در سال ۹۳ به طور متوسط به منظور تولید و فروش ۱۰۰ ریال از محصولات خود ۱۸ ریال هزینه‌ انرژی پرداخت کرده اند.

از سوی دیگر، افزایش تجهیزات تولید سهم انرژی در تولید را در صنایع کاهش داده است. افزایش هر واحد در  متغیر داریی های شبه ثابت موجب تغییر منفی ۰٫۲۶  واحدی در شاخص شدت مصرف انرژی شده است.

در همین حال میزان سرمایه صنایع تأثیر منفی بر شاخص شدت انرژی دارد. افزایش هر واحد در متغیر سرمایه موجب تغییر منفی ۰٫۴۱ واحدی در شاخص شدت مصرف انرژی می شود.

بررسی این تعداد بنگاه نشان می دهد رابطه عامل تولید نیروی انسانی با انرژی به صورت مستقیم است و افزایش هر واحد (۱۰ هزار نفری) در متغیر نیروی انسانی موجب تغییر ۰٫۰۵ در شاخص شدت انرژی می شود.

رابطه شدت نهاده سرمایه با شدت انرژی نیز منفی شده است که بیانگر آن است که هر قدر شدت استفاده از نهاده سرمایه در تولید افزایش یابد شدت استفاده از انرژی در تولید کاهش می یابد.

رابطه شدت نهاده سرمایه با شدت انرژی منفی است. به عبارت دیگر، هر قدر شدت استفاده از نهاده سرمایه در تولید افزایش یابد شدت استفاده از انرژی در تولید کاهش می یابد. افزایش هر واحد در متغیر شدت نهاده سرمایه موجب تغییر منفی ۳٫۲۵ واحدی در مصرف انرژی می شود.

رابطه شدت نهاده نیروی کار با شاخص شدت انرژی مثبت هم است. یعنی هر قدر شدت استفاده از نهاده نیروی انسانی در تولید افزایش یابد، شدت استفاده از انرژی در تولید افزایش می یابد. افزایش هر واحد در شدت نهاده نیروی کار موجب تغییر ۵٫۹۸ واحدی در مصرف انرژی می شود. در یک جمع بندی کلی می توان گفت شدت مصرف نهاده ها نسبت به قیمت نهاده ها و میزان مصرف نهاده ها در سطح از اهمیت نسبی بالاتری در کاهش شدت مصرف انرژی برخوردار است.