درمان دیابت با نانوراهبرهای مغناطیسی

دکتر ابوالقاسم اسماعیلی، عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان با اشاره به ترکیب کوئرستین به عنوان یکی از ترکیبات مفید موجود در بیشتر میوه‌ها و سبزیجات، هدف از انجام طرح حاضر را استفاده از فناوری دارورسانی هوشمند جهت افزایش کارایی این ترکیب سودمند عنوان کرد.

وی در خصوص معایب اصلی کوئرستین افزود: یکی از معایب بزرگ ترکیب کوئرستین، حلالیت ضعیف در محلول آبی و هضم سریع گوارشی آن است که موجب می‌شود دوز بالایی از این ترکیب در فرایند درمان مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از نانوذرات مغناطیسی باعث شد تا کارایی درمانی کوئرستین در بهبود اختلالات یادگیری ارتقا یابد؛ بنابراین میزان دارو به مراتب کمتری نیز برای یک دوره‌ درمانی مورد نیاز باشد و متعاقب آن بیمار متحمل هزینه‌ کمتری شود.

اسماعیلی تصریح کرد: در این طرح از نانوذرات سوپرپارامغناطیس اکسید آهن به عنوان یک راهبر نانویی استفاده شده‌است. این نانوذرات با ذرات کوئرستین درهم آمیخته شده یا به عبارتی کونژگه می‌شود؛ این موضوع موجب می‌شود ترکیب دارویی کوئرستین به مکان مورد نظر هدایت شود.

عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان در رابطه با نحوه‌ ارزیابی میزان اثربخشی این سامانه‌ درمانی گفت: در طرح حاضر از موش به عنوان مدل حیوانی جهت بررسی کارایی کوئرستین متصل شده به نانوذرات اکسید آهن استفاده شد. بدین منظور ۴۰ موش آزمایشگاهی انتخاب شده و در پنج گروه هشت‌تایی طبقه‌بندی شدند. پس از سنتز و تأیید مشخصه‌های ساختاری نانوذرات سنتزشده، موش‌ها تحت درمان قرار گرفته و در نهایت میزان اثربخشی درمانی نانوذرات سنتزشده بر حافظه و میزان اختلالات یادگیری مورد بررسی قرار گرفتند.

وی خاطرنشان کرد: نتایج به‌دست‌آمده میزان کارایی ۹۰ درصدی نانوسامانه‌ هوشمند را نسبت به استفاده‌ سنتی از کوئرستین تأیید می‌کنند. بازگشت حافظه و یادگیری به حد طبیعی و نیز کاهش قابل‌توجه قند خون از اثرات دیگر به‌کارگیری این سامانه‌ انتقال دارو خواهد بود.

این تحقیقات حاصل تلاش‌های شیوا ابراهیم پور دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه اصفهان و دکتر ابوالقاسم اسماعیلی و دکتر سیامک بهشتی از اعضای هیأت علمی دانشگاه اصفهان است. نتایج این کار در International Journal of Nanomedicine با ضریب تأثیر ۴.۳ منتشر شده‌ است.