آیا میتوان جلوی کاهش قد ناشی از افزایش سن را گرفت ؟

این کاهش قد اندک و تدریجی، طی سالها، مقدار قابل توجهی خواهد شد. مطالعه‌ای که روی ۸۶۰۰ زن ۶۰ سال به بالا صورت گرفت نشان داد قد آنها به طور متوسط ۲ اینچ کاهش یافته بود.

شاید این سوال برای‌تان پیش آمده باشد که چرا این اتفاق می‌افتد و آیا برای پیشگیری از آن می‌توانید کاری بکنید؟ جواب این است که هر چند این فرایندی طبیعیست اما می‌توان با سبک زندگی، تا حدودی آن را محدود کرد. با حفظ سلامت استخوانها می‌توانید از کاهش قد ناشی از افزایش سن‌تان پیشگیری کنید.

با افزایش سن، از دست دادن مقداری از قد طبیعی است اما اگر شما در هر دهه از عمرتان بیش از نیم اینچ (یک سانتیمتر و سه میلیمتر) از قدتان را از دست بدهید پس یعنی یک مشکل جدی مانند پوکی استخوان دارید. همانطور که می‌دانید پوکی استخوان به معنی از دست دادن توده‌ی استخوانیست که کاهش قد ناگهانی یکی از علائم آن است.

دیسک‌های‌تان مقصرند!

چرا قدمان کوتاه می‌شود؟ ستون فقرات جوری طراحی شده که از نخاع محافظت کند یعنی از عصب‌هایی که به مغز می‌‌‌روند و از مغز هم به سایر قسمت‌های بدن کشیده می‌شوند.

این عصب‌ها حساس و ظریفند و عملکردهای مهم زیادی را کنترل می‌کنند، مثلا توانایی حرکت کردن و حس کردن چیزها. هر چه بیشتر از این عصب‌ها محافظت شود بهتر است و چیزی سخت‌تر از استخوان وجود ندارد!

استخوان‌های ستون فقرات که به آنها مهره گفته می‌شود، روی هم قرار گرفته‌اند اما بین‌شان دیسک‌ها قرار گرفته‌اند.

این دیسک‌ها که به آنها صفحات میان مهره‌ای می‌گویند، بافت ژل مانندی دارد که برای مهره‌ها مانند بالشتک عمل کرده و از آنها در برابر ضربه و آسیب محافظت می‌کند. ۸۰ درصد دیسک‌ها از آب تشکیل شده است.

با افزایش سن، دیسک‌ها خشک‌تر می‌شوند و از حجم‌شان کم می‌شود و در نتیجه بهم فشرده‌تر می‌شوند. از آنجاییکه شما دیسک‌های زیادی دارید، این فشردگی باعث می‌شود تدریجا با از دست رفتن آب دیسک‌ها، از قدتان کاسته شود. زنها نسبت به مردها، کاهش قد بیشتری دارند.

مطالعه‌ای دریافته مردها بین سنین ۳۰ و ۷۰ سالگی، حدود یک اینچ از قدشان را از دست می‌دهند، در حالیکه زنها طی همین دوره از عمرشان، تقریبا دو اینچ از قدشان کم می‌شود.

کاهش قد بیشتر از این میزان یا کاهش قد ناگهانی می‌تواند علامت شکستگی فشاری ستون فقرات باشد. این شکستگی‌ها در افرادی که پوکی استخوان دارند معمول است که می‌تواند تنها با یک ضربه روی بدهد.

برخی از خانمها وقتی که به شدت سرفه می‌کنند یا وقتی که ناگهان وضعیت بدنی خود را تغییر می‌دهند دچار چنین عارضه‌ای می‌شوند.

شکستگی فشاری می‌تواند دردناک باشد اما ممکن است بدون علامت هم باشد و گاهی فقط در عکسبرداری با اشعه ایکس که به صورت روتین انجام می‌شود کشف می‌شود.

پوکی استخوان، ریسک شکستگی‌‌ها را بسیار افزایش می‌دهد. در مطالعه‌ای که روی بیش از ۳۰۰۰ زن بالای ۷۰ سال انجام شد نشان داد آنهایی که طی یک دوره‌ی دو ساله، ۲ اینچ یا بیشتر از قدشان کم شده بود، ۲۱ درصد بیشتر در معزض شکستگی استخوان لگن بوده‌اند.

پیشگیری از کاهش قد ناشی از افزایش سن

شما می‌توانید با در پیش گرفتن سبک زندگی سالم از ریسک کاهش قد ناشی از پوکی استخوان پیشگیری کنید.

تمرینات قدرتی و ورزش‌های با شدت بالا (در صورتیکه سالم باشید) کمک خواهد کرد استخوانها تقویت شده و توده‌ی استخوانی‌تان حفظ شود. ویتامین K2 نیز برای سلامت استخوان مهم است.

در مورد نقش کلسیم و ویتامین D در سلامت استخوانها زیاد شنیده‌ایم اما مطالعات نشان داده‌اند مصرف مکمل‌های کلسیم یا ویتامین D نمی‌تواند از شکستگی استخوان پیشگیری کند. اما دریافت کلسیم و ویتامین D کافی برای سلامت عمومی ضروریست.

تمرینات قدرتی و ورزش‌های با شدت بالا، ریسک کاهش توده‌ی استخوانی پاتولوژیکال را کاهش می‌دهند اما در مورد کاهش قد طبیعی ناشی از افزایش سن چطور؟

مطالعه‌ای دریافته افرادی که به طور مرتب، طی دوره‌ای از زندگی خود ورزش‌های هوازی انجام می‌دادند، نسبت به آنهایی که تقریبا هیچ تحرکی نداشتند، خیلی کمتر قد از دست داده بودند.

سایر فاکتورهایی که می‌توانند به روند کاهش قد ناشی از بالا رفتن سن سرعت بدهند شامل سیگار کشیدن، مصرف الکل و مصرف برخی از داروها مانند پردنیزون و سایر داروهای استروئیدی می‌شوند.

به وضعیت بدنی‌تان نیز باید توجه داشته باشید. وضعیت نادرست بدنی باعث می‌شود کوتاهتر از قد واقعی‌تان به نظر برسید. در واقع ژست بدنی نادرست می‌تواند یک و نیم اینچ از قدتان کم کند.

سبک زندگی، مهمترین عامل موثر

آیا کاهش قد ناشی از بالا رفتن سن امری اجتناب ناپذیر است؟

بیشتر افراد، قد از دست می‌دهند اما طبق گفته‌ی یکی از محققان پوکی استخوان در دانشگاه نبراسکا اوهاما این امکان وجود دارد که بدون کاهش قد قابل توجهی به سنین پیری برسیم و «سبک زندگی» این میان تاثیر گزار است!

به غیر از سبک زندگی باید از چگالی استخوانی‌تان آگاه باشید. توصیه شده است زنان در ۶۵ سالگی برای اولین بار، تست سنجش تراکم استخوان انجام دهند. اما اگر شما ریسک فاکتورهایی برای پوکی استخوان دارید باید زودتر این کار را انجام دهید.

اگر T-score شما ۲٫۵- یا کمتر باشد نشان می‌دهد پوکی استخوان دارید. امتیاز بین ۱- و ۲٫۵- نشاندهنده‌ی پایین بودن تراکم استخوان است اما نه آنقدر که پوکی استخوان محسوب شود