موشکی که”دستِ بزنِ جدید”سپاه است

این موشک کروز، “هویزه” نام دارد و طبق اعلام وزیر دفاع، این موشک بردی معادل ۱۳۵۰ کیلومتر داشته و آزمایش پروازی آن در برد پروازی ۱۲۰۰ کیلومتر انجام و این موشک موفق شده که اهداف از پیش تعیین شده را با دقت مورد اصابت قرار دهد.

وزارت دفاع، ساخت و تولید موشک کروز هویزه را گامی موثر در افزایش توانمندی نیروهای مسلح و قدرت بازدارنگی کشور دانسته و اعلام کرده که این موشک “دستان بلند” نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه دفاع موشکی کروز است.

اولین موشک کروز زمینی ایران (تولید شده) را می‌توان موشک سومار نامید؛ این موشک در اسفند ماه سال ۹۳ رسما به عنوان اولین موشک کروز زمینی ایران رونمایی شد و سردار حسین دهقان وزیر وقت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درباره آن گفته بود: از ویژگی‌های متمایزی در مقایسه با قبل در سیستم‌های کنترل، سازه و پیشران برخوردار است و یکی از نقاط افتخارآمیز است که اثر بسیار تعیین کننده‌ای در ارتقای توان دفاعی کشور دارد.

موشک سومار، برد کوتاه محسوب می‌شود اما شباهت‌های زیادی به موشک کروز KH-55 شوروی سابق دارد اما تفاوت‌هایی جدی با آن موشک نیز دارد. در مهمترین بخش، موشک کروز سومار ۷۰۰ کیلومتر برد دارد اما برد موشک خا-۵۵ در حدود ۳۰۰۰ کیلومتر است.

اما حالا ایران موشکی رونمایی کرده که ۱۳۵۰ کیلومتر برداشته و در آزمایش‌ اخیرش توانسته هدف را منهدم کند. این اولین موشک میان برد ایران در حوزه کروزهای زمینی بوده و بردبلندترین موشک کروز کشورمان به حساب می‌آید.

مشخصات تعدادی از موشک‌های کروز ایرانی

غیر از این ۲ موشک (سومار و هویزه)، اخیراً سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران نیز اعلام کرده که این نیرو یک موشک کروز در اختیار دارد که قرار است از روی جنگنده های سوخو ۲۲ شلیک شود. هیچ اطلاعات یا تصویری درباره این موشک تاکنون منتشر نشده، لذا این موشک را تا انتشار اطلاعات و تصاویرش از این گزارش مستثنی می‌کنیم.

• هدایت

موشک‌های ایرانی غالبا از هدایت چندگانه بهره می‌برند که احتمالا مهمترین‌شان “ترکام – TERCOM” باشد. این نوع هدایت براساس یک نقشه از عوارض زمین شکل می‌گیرد و موشک برمبنای اطلاعات ورودی به رایانه و یا رایانه‌های پرواز، طی مسیر کرده و با ابزارهای متنوعی مسیر حرکتش را اصلاح و دقت خود را افزایش می‌دهد.

در عین حال، مسلم است که فقط از این نوع هدایت برای ناوبری موشک‌ها بهره برده نمی‌شود، بلکه از چند نوع هدایت دیگر نیز برای هدایت دقیق موشک‌های ایرانی استفاده می‌شود که گلوناس و INS از جمله آنهاست؛ کما اینکه سپاه پاسداران نیز در مورد موشک کروز ۱۵۰۰ کیلومتری خودش (هنوز رونمایی نشده است) اعلام کرده که این موشک از طیف متنوعی از سیستم‌ها از جمله Gps ،Glonass ،Tercom ،Ins و Dsmac بهره می‌برد.

مسلماً ایران به نقشه‌های دقیق عوارض زمین و امکانات مورد نیاز برای هدایت موشک دسترسی دارد که می‌تواند موشک کروز زمینی را در فواصل حتی بیشتر از ۱۳۵۰ کیلومتر (برد موشک کروز هویزه) هم هدایت کند، اگرچه در اختیار داشتن این لوازم، کافی نیست و قاعدتا باید لوازم دیگری از جمله ژیروسکوپ‌های نسل جدید را هم در اختیار داشت تا بتوان موشک را با اصلاح مسیر، دقیقا به هدف رساند، چیزی که ایران نیز جزو دارندگانش محسوب می‌شود.

اگر ایران به این امکان و فناوری‌های دیگر دسترسی نداشت، قاعدتا نمی‌توانست روی دقت موشک‌های کروز و یا حتی بالستیکش حساب کند، اما از عملیات‌های موشکی ضد داعش و ضد تروریست‌های حزب کردستان و حتی تست‌های انجام شده، واضح است که دقت موشک‌های ایرانی به حد قابل توجهی در سالیان اخیر بالا رفته و حتی در مواردی به “نقطه‌زنی” رسیده‌ایم.

• اهمیت موشک‌های کروز

شاید یکی از مهمترین مواردی که ضریب اهمیت استفاده از موشک‌های کروز را دوچندان می‌کند، این باشد که بخش قابل توجهی از سامانه‌های پدافندی دشمنان کشورمان در سطح منطقه، برای مقابله با توان تهاجمی ایران، در حوزه موشک‌های بالستیک بوده ولی حالا ایران فاز جدیدی را عملا آغاز کرده که به مراتب مقابله با آن سخت‌تر از مقابله با موشک‌های بالستیک است.

اگر حسن طهرانی مقدم و نیروهایش بعد سال‌ها تلاش و مجاهدت پروژه‌های بزرگی را در حوزه‌ی موشک‌های بالستیک رقم زدند، با رونمایی از موشک کروز زمینی هویزه، اتفاق بزرگ دیگری در کشور رخ داده و ایران عملاً پای در عرصه‌ای فوق‌العاده مهم گذاشته است که حتما پشت‌سر آن، حسن طهرانی‌مقدم‌های دیگری بوده‌اند و قطعا در سال‌های بعد، پروژه‌های بیشتری در عرصه‌ی موشک‌های کروز زمینی را به ثمر خواهند رساند.

حوزه‌ی کروزهای زمینی، عرصه‌ای بسیار حساس و مهم تلقی شده و امروزه بسیاری از کشورهای قدرتمند دنیا، غالب توان تهاجمی خود را بر پایه استفاده از این موشک‌ها (با عملکرد کروز) قرار داده‌اند؛ علت اینکه کشورهای قدرتمند توان خود را در حوزه تهاجمی “بهره‌گیری از قدرت موشکی در حوزه کروز” گذاشته‌اند را می‌توان از چند جهت و با چند دلیل به راحتی فهمید.

موشک‌های کروز به دلیل هزینه کمتری که در فرآیند تولیدشان به نسبت تولید موشک‌های بالستیک دارند و از سوی دیگر، مولفه‌هایی که در فرآیند حرکت موشک به‌سوی هدف (اعم از پروفایل پروازی و فرآیند شلیک و هدایت) دارند، سالیان سال است که توسط قدرت‌ها مورد توجه واقع شده است. به‌طور مثال، غالب حملات موشکی آمریکا به عراق و سوریه، غالب حملات رژیم صهیونیستی به مواضع ارتش سوریه یا حملات کشورهای ائتلاف آمریکایی در سوریه، با استفاده از توان کروزی آنها انجام شده است.

موشک‌های کروز به راحتی کشف نمی‌شوند و زمانی که کشوری در عملیات تهاجمی از موشک کروز (چه هواپایه و چه زمینی) استفاده می‌کند، به دلیل پرواز موشک در ارتفاع پایین و مولفه‌های دیگری که کروزها دارند، بسیاری از سامانه‌های راداری نمی‌توانند موشک مهاجم را کشف کنند البته استفاده از موشک کروز هم مطلق نیست و قاعدتا در برخی حملات نیز، موشک‌ها کشف و منهدم شده‌اند. پرواضح است که با استفاده از موشک‌های کروز نیز، دقت اصابت به مراتب بالاتر می‌رود.

موشک کروز هویزه چند روزیست که رونمایی شده، برادر بزرگترش یعنی “سومار” وقتی متولد شد، یوزی رابین مدیر اسبق برنامه موشکی رژیم صهیونیستی اعلام کرد که، “به‌ احترام موشک‌ ایرانی کلاه از سر برمی‌دارم” اما حالا دشمنان ایران با رونمایی از نسل جدید موشک‌های کروز زمینی، بهتر و بیشتر دریافته‌اند که “کروزهای زمینی ایران” یعنی مشکل جدی و جدید برای آنها، یعنی “دست‌ِبزن” جدیدی که معادلات منطقه‌ای آنها را حتما تحت تاثیر جدی قرار خواهد داد.