نمایشگاه باسم‌ الرسام؛ روایتی از تنش‌ انسان‌های خاورمیانه‌ای

به گزارش قائم آنلاین، مراسم افتتاح این نمایشگاه به صورت ویدئو کنفرانس با باسم الرسام و با حضور رضا هدایت، بشیر ناصری و دیاکو حسن‌نژاد ساعت ۱۸ روز جمعه (۲۵ مرداد ماه) برگزار می‌شود. این نمایشگاه تا تاریخ چهارم شهریور ماه برقرار است.

در این نمایشگاه ۱۶ اثر از باسم‌الرسام، هنرمند بغدادی به نمایش گذاشته می‌شود. این مجموعه آثار در سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ در ایران و عراق خلق شده‌اند و اغلب فیگوراتیو هستند.

باسم الرسام، نقاش، گرافیست، نویسنده و شاعر است که سال ۶۳ از عراق به ایران آمد و کارش را با تصویرسازی برای نشریات ایرانی از همان دوران آغاز کرد. او سال‌ها برای نشریات ادبی و فلسفی تصویرسازی و طراحی جلد می‌کرد، اما در عین حال بیشتر اوقاتش با نقاشی می‌گذشت.

گالری افرند در سال ۱۳۷۴ و گالری الهه در سال ۱۳۷۹ در تهران میزبان نمایشگاه‌های انفرادی او بوده‌اند. علاوه بر این، گالری افرند در سال ۱۳۷۴ و گالری لاله در سال ۱۳۷۶ آثارش را در نمایشگاه‌های گروهی نقاشی و طراحی نیز ارائه کرده‌اند. پس از گذشت دو دهه و سال ۱۳۹۱ یک نیز نمایشگاه دیگر از این هنرمند در گالری افرند برگزار شد.

این بار نیز قرار است مجموعه آثار این هنرمند در نمایشگاهی بدون عنوان در موسسه فرهنگی هنری «درگاه» واقع در استان کرمانشاه برگزار شود.

در بخشی از بیانیه این نمایشگاه با عنوان «نقاشی مردمان بی‌چهره» که به قلم امیر احمدی آریان نوشته شده، آمده است:

«در کلمه خاورمیانه نکته اصلی بخش میانه است که دلالت بر نوعی گیرافتادگی و سردگمی دارد. درک خاورمیانه بدون درک همین کشمکش درونی ممکن نیست. در خاورمیانه هیچ‌وقت نه شاهد سرسپردن به سرمایه‌داری غربی به شیوه ژاپن و کره جنوبی و کشورهای جنوب شرق آسیا بوده‌ایم و نه چسبیدن به سنت‌ها و ریشه‌های نیاکان به شیوه بعضی کشورهای آفریقایی در این منطقه اتفاق افتاده است. تنش در همه ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و فردی همواره وجود داشته است.

باسم‌الرسام یکی از خاورمیانه‌ترین انسان‌های عصر ماست و این خصلت نتیجه زندگی در سه فرهنگ عمده و تعیین‌کننده خاورمیانه است. باسم‌الرسام در شهر بغداد به دنیا آمده و در جوانی به مبارزان کُرد پیوسته و در کوه‌های شمال عراق با بعثی‌ها جنگیده. پس از آن به ایران آمده و اوایل دهه ۶۰ در ایران زندگی کرده است. به این ترتیب می‌توان زندگی باسم را سه بخش دانست: زندگی عربی، زندگی کردی و زندگی فارسی.»

در بخش دیگر این بیانیه درباره ویژگی‌های نقاشی‌های باسم‌الرسام نیز آمده است: «یکی از جلوه‌های کلیدی طرح‌ها و نقاشی‌های باسم‌الرسام، پرتره‌های اوست. آدم‌های معوج و فیگورهای متلاشی در زمینه‌های غریب و منحصر به فرد و در جوار اشیایی که آنان نیز بیشتر به فیگورهای متلاشی شیء شبیه‌اند، عناصر محوری و تکرارشونده کار اوست. … آدم‌های نقاشی‌های باسم‌الرساماغلب چهره ندارند، فقط طرحی بسیار کلی از صورت روی بدن آنان به چشم می‌خورد و اجزای صورت در اغلب آثار او قابل تشخیص نیست. … انسان‌های نقاشی‌های باسمالرسام تجسد تنش‌های درون انسان‌های خاورمیانه‌ای‌اند، تبلور تلاقی سه فرهنگی که هنرمند دورنی کرده است.»