بیانیه پایانی «همایش نقد و نظریه‌ ادبی»

به گزارش قائم آنلاین، هشتمین «همایش ملی نقد و نظریه‌ ادبی» ۲۳ مهرماه به صورت مجازی، به میزبانی دانشگاه نیشابور و توسط انجمن علمی نقد ادبی ایران و موسسه‌ خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

در بخش اول این همایش که با حضور استادان و پژوهشگران حوزه‌ نقد و نظریه‌ ادبی و مسئولان دانشگاه برگزار شد، ابتدا حسن صادقی‌سمرجانی، رییس دانشگاه نیشابور مطالبی را درباره پیوند میان تفکر نقادانه و پیمودن مراحل توسعه در کشور بیان کرد.

پس از او، ابراهیم خدایار، رییس انجمن علمی نقد ادبی ایران، با اشاره به تلاش‌های نسل پنجم نقد ادبی در ایران گفت که این نسل از اواخر دهه‌ ۷۰ به این سو، با راه‌اندازی نشریات تخصصی، انجمن‌های علمی و تاسیس گرایش نقد ادبی در دانشگاه‌ها در پی بنیادگذاری اصول علمی خود است.

او همچنین بیان کرد که برای سپری کردن فاصله‌ ۵۰ساله با جهان جدید تنها دو راه وجود دارد؛ بازگشت به متن خودی و اندیشیدن انتقادی در آن به منظور کشف عناصر برسازنده‌ ادبیت در آن؛ یعنی همان راهی که منتقدان جدید در غرب پیمودند و در حال پیمودن آن هستند.

در ادامه‌ بخش نخست همایش، سخنرانان ویژه، محمود فتوحی، علیرضا نیکویی، مهدی محبتی، حسن بلخاری‌قهی و جعفری قنواتی به بیان تازه‌ترین دیدگاه‌های خود درباره محور اصلی همایش، یعنی «تبیین، صورت‌بندی و ارزیابی میراث نقد در جهان اسلام» پرداختند.

بخش دوم همایش که در بعدازظهر برگزار شد، به سخنرانی‌های تخصصی درباره محورهای فرعی همایش اختصاص داشت. علاوه بر آن، در این قسمت غلامحسین رحیمی شعرباف معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز به ایراد سخنرانی پرداخت و مطالبی را درباره آسیب‌های پژوهش در کشور از منظر کلان بیان کرد.

در پایان، بیانیه‌ پایانی هشتمین «همایش ملی نقد و نظریه ادبی» تنظیم و ارائه شد که متن آن به شرح زیر است: «به نام خداوند جان و خرد

بیانیه پایانی هشتمین همایش ملی نقد ادبی ایران

با استعانت از خداوند بزرگ، هشتمین همایش ملی نقد ادبی با مشارکت استادان نقد ادبی ایران پس از یک سال تعویق به دلیل شرایط کرونا، سرانجام به صورت مجازی در روز چهارشنبه (۲۳ مهر ۱۳۹۹) در دانشگاه نیشابور با ارائه ۱۵ سخنرانی و مقاله در قالب چهار نشست تخصصی برگزار شد. هیئت‌مدیره‌ انجمن علمی نقد ادبی ایران با ابراز سپاس صمیمانه از مسئولان دانشگاه نیشابور، حوزه‌ مدیریت پژوهشی این دانشگاه، دبیر علمی و اجرایی، و حامیان همایش، به ‏ویژه مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، بندهای سه‏‌گانه ذیل را در مسیر دستیابی به اهداف ده‏‌سالۀ انجمن تأکید کردند:

۱. نظریه‏‌های جهانی ادبی، برآمده از دل فرهنگ، اندیشه و ادبیات بومی کشورهای صاحب نظریه و محصول تدقیق و تحقیق در زمین خودی است. شایسته است این نوع نگاه به فرهنگ و ادبیات ملی در برنامه‏‌های انجمن با تمرکز بیشتری لحاظ شود.

۲. میراث جهانی نقد و نظریه ادبی اگر بدون تکنیکی‌شدن در خدمت بازخوانی و معرفی انتقادی ادبیات ملی درآید، بی‌تردید در کشف رمز و رازهای آن و جلب و جذب ذوق جوانان و عموم مخاطبان ادبیات به آن مؤثر واقع خواهد شد. شایسته است انجمن علمی نقد ادبی ایران برای تقویت این نوع نگاه، مساعی خود را در نهادهای علمی زیر نظر خود به کار ببندد.

۳. همکاری با نهادهای فرهنگی و علمی به منظور پیگیری اهداف عالیه انجمن از اولویت‏‌های علمی و اجرایی این نهاد علمی در زمینه تحقق رسالت اجتماعی آن است. شایسته است هیئت مدیره انجمن در این‌باره برنامه‏‌های سالانه خود را تنظیم و اجرایی کند.

۴. نهمین همایش ملی نظریه و نقد ادبی در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ در دانشگاه مازندران برگزار خواهد شد.

بنا بر اعلام برگزارکنندگان هشتمین «همایش ملی نقد و نظریه‌ ادبی»، در فراخوان اولیه ۱۲۰ مقاله به دبیرخانه‌ همایش رسید که کمیته‌ داوری، از آن میان ۱۰ مقاله‌ برگزیده را برای ارائه و چاپ در نشریات علمی و ۵۰ مقاله را برای چاپ در مجموعه مقالات انتخاب کرد. دبیر علمی این همایش، داود عمارتی‌مقدم و دبیر اجرایی، هاشم صادقی‌محسن‌آباد از اعضای هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه نیشابور بودند.

همچنین مجموعه مقالات این همایش به‌زودی توسط داود عمارتی‌مقدم در انتشارات موسسه‌ خانه‌ کتاب و ادبیات ایران منتشر خواهد شد.