نیمه پنهان گزارش دکوییار

به گزارش قائم آنلاین، روزنامه اعتماد نوشت: «گزارش را خاویر پرز دکوییار پرویی نوشت که آن زمان دبیر کل سازمان ملل بود و بعد آن را در چنین روزی به شورای امنیت ارایه کرد (به تاریخ ما سال ۱۳۷۰ خورشیدی). در این گزارش آمده بود که جنگ ۸ ساله ایران و عراق با حمله عراقی‌ها شروع شده و از این‌ رو در این ماجرا دولت عراق طرف خاطی و متجاوز است.

شورای امنیت سازمان ملل گزارش دبیر کل را به‌ عنوان سندی رسمی که محصول کار گروهی از کارشناسان بی‌طرف است پذیرفت اما عراقی‌ها سروصدا کردند و این گزارش و نتیجه‌گیری نهایی آن را غیر منصفانه خواندند.

می‌گفتند پرز و آنهایی که در تنظیم این گزارش همراهش بودند با ایرانی‌ها تبانی کرده و حتی از آنان رشوه گرفته‌اند.

خود خاویر پرز می‌گفت: «می‌دانستم که هر تحقیق بی‌طرفانه‌ای به این می‌انجامد که عراق مقصر است. در اوت ۱۹۹۱ از دولت‌های ایران و عراق خواستم دیدگاه‌های خود را درباره جزییات به من ارایه دهند.  در همان زمان با گروهی از متخصصان مستقل، متشکل از قاضیان بلندپایه بلژیکی مشورت کردم. نظر آنان این بود که در موضوع جنگ هر دو طرف در تخطی از قوانین بین‌المللی مقصرند. به هر روی، عراق به دلیل نفوذ در اراضی ایران و دامن زدن به خشونت باید به عنوان مسئول همه ویرانی‌هایی که به ایران تحمیل شده است، شناخته شود. با بهره‌گیری از دیدگاه‌های کارشناسان بی‌طرف و گفت‌وگوهای مختلف، مشورت با طرف‌ها و دیگر وسایلی که برای سازمان ملل قابل دسترسی بود، در نهم دسامبر ۱۹۹۱ گزارشی به شورای امنیت ارایه کردم که دربرگیرنده موضوع مسئولیت جنگ ایران و عراق بود. من یادآور شدم که جنگ در مخالفت با قوانین بین‌المللی آغاز شد و تخطی از قوانین بین‌المللی به مسئولیت آغاز زدوخوردها انجامید. بر این اساس رویداد بی‌نتیجه حمله ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰ علیه ایران قابل پذیرش در چارچوب منشور ملل متحد، هر گونه نقش‌های شناخته‌ شده و محتوای قوانین بین‌المللی یا هر گونه رعایت اخلاق بین‌المللی نیست و مسئولیت نبرد را موجب می‌شود. بنابراین نتیجه‌گیری من محکومیت کامل عراق است» (نقل از کتاب دایره‌المعارف مصور تاریخ جنگ ایران و عراق).

البته ایران در تمام دوره جنگ برای دفاع از خود به انتظار رای سازمان ملل و تصمیم شورای امنیت نمانده و حقانیت و مشروعیت دفاع را تابعی از ناز و غمزه نهادهای بین‌المللی ندیده بود اما به‌ هر حال گزارش خاویر پرز و اعلام رسمی و علنی این واقعیت که در آن جنگ خونین و پرهزینه، عراق متجاوز و ایران مدافع بود یک پیروزی سیاسی قابل اعتنا محسوب می‌شد. این گزارش البته معنای مهم دیگری هم داشت که معمولا چندان به آن نمی‌پردازند و آن این که هر دولتی که در جنگ پشت عراق یا به عبارت درست‌تر پشت صدام ایستاده بود در واقع از طرف متجاوز پشتیبانی کرده و در جرم او شریک بود. آن‌ هم متجاوزی که از ابتدا تا انتهای ماجرا هیچ خط قرمزی نداشت و – به پشت‌گرمی همین حامیانش – نه فقط نقض همه معاهدات رسمی بین‌المللی و بمباران و موشک‌باران شهرهای پرجمعیت و کشتار غیر نظامیان که استفاده از هر ابزاری حتی سلاح شیمیایی را هم مجاز می‌دید.»