مناطق آزاد؛ رویای شیرین یا کابوس تلخ؟

به گزارش عصرقائم، نگهبان عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مازندران در گفت‌وگو ، در خصوص اما و اگرهای منطقه آزاد در مازندارن، اظهار کرد: در سطح کشور نزدیک به ۲۱ بندر فعال داریم که در مجموع این بنادر حدود ۱۵۰ میلیون تومان ظرفیت صادرات و واردات دارند.

وی افزود: از این میزان تنها ۵ میلیون تن یعنی زیر ۳ درصد سهم مازندران است و از همین سهم ناچیز، ۴٫۲ میلیون تومان واردات و ۸۰۰ هزا رتن صادرات از بنادر مازندران انجام می‌گیرد و جالب است عمده کالاهای وارداتی به بنادر استان، علوفه و گندم است.

دکترای سازه و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مازندران، با بیان اینکه تمام طرفداران ایجاد منطقه آزاد در مازندران از سر دلسوزی است و ما هم مخالف ایجاد مناطق آزاد نیستیم؛ خاطرنشان کرد: ولی باید در این ماجرا به بحث کارشناسی و بدنه دانشگاه توجه کنند، اگر ما بی گدار به آب بزنیم غرق می‌شویم و لذا باید مسیر صحیح را پیدا کنیم و به گدار بزنیم نه بی گدار.

این استاد دانشگاه ادامه داد: مسیر صحیح از دانشگاه می‌گذرو و اگر از مسیری به جز دانشگاه عبور کنیم، راهی جز تجربه‌های غیرموفق، هزینه‌های سنگین و سربار برای جامعه و در نهایت نا امیدی از حاکمیت حاصل دیگری نخواهد داشت.

نگهبان بیان کرد: اقتصاد را می‌توان جبران کرد، اما نا امیدی از حاکمیت و متعاقبا برگردان امید به جامعه یک کار بسیار هزینه بار و سخت خواهد بود و لذا باید کارشناسی عمل کرد.

وی عنوان کرد: خوب عمده مردم تصور می‌کنند که با ایجاد مناطق آزاد، خودروهای لوکس ارزان قیمت به منطقه می‌آید اما خوب ما می‌دانیم که چنین اتفاقی نمی‌افتد و لذا باید شفاف سازی در خصوص فرصت‌ها و چالش‌ها و نیز مزایا و معایب ایجاد مناطق آزاد صورت گیرد.

دکترای سازه و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مازندران، در ادامه به تفاوت‌های میان مناطق ویژه و آزاد پرداخت و گفت: در شرایط فعلی که ما بندر ویژه اقتصادی امیرآباد را در استان داریم و در کل استان مازندران تنها ۸۰۰ هزار تن صادرات از بنادر داریم، چه تفاوتی میان منطقه آزاد و ویژه اقتصادی وجود دارد که داریم به این سمت حرکت می‌کنیم؟

این استاد دانشگاه ادامه داد: متاسفانه برخی‌ها اعلام کرده‌اند گیلان و گلستان دو استان همسایه ما در چپ و راست، منطقه آزاد  دارند؛ چرا ما نباید داشته باشیم؟! در پاسخ باید بگوییم که ما در کشور تنها ۷ منطقه آزاد داریم و اگر بخواهیم با این نگاه جلو برویم، پس باید ۳۱ منطقه آزاد در کشور ایجاد کنیم.

نگهبان با بیان اینکه برخی توجیهات این طرح بیشتر به یک جوک و طنز می‌ماند؛ اعلام کرد: در صفحه ۲۲ این طرح در راستای وجود زیرساخت‌ها و الزامات ایجاد منطقه آزاد آورده است تسهیلات حمل‌ونقل و ارتباطات مناسب، عدم همین موضوع دلیل اصلی آمار بالای فوتی در جاده‌های منتهی به بندر امیرآباد است؛ دومین مسئله به محیط فیزیکی خوب اشاره شده است در حالیکه تمام پرندگان میانکاله از بین رفته‌اند؛ سومین مسئله اشاره شده دسترسی به بازار است، سوال اینجاست کدام بازار؟ دلگرمی آن‌ها همسایگی با کشورهای cis است؛ در حالی که از ۹ کشور این حوزه تنها ما با سه کشور مرز آبی داریم!

وی مطرح کرد: آن‌هایی که می‌گویند فلان استان منطه آزاد دارد، چرا نمی‌گوید اصفهان ذوب آهن دارد و باید صنعت استان را تقویت کند؛ با چشم و هم چشمی نمی‌شود کار را جلو برد و باید بپذیریم عواقب دارد؛ ما تنها لکه سبز در کشور هستیم و با تفکر منطقه آزاد و تبدیل مازندران به سکوی واردات، ریه ایران را از بین می‌بریم.

دکترای سازه و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مازندران، اضافه کرد: در ادامه الزامات اشاره شده به نیروی کار مجرب تکیه شده است، واقعا کدام نیروی کار مجرب؟ ما در مازندران، صنعتی نداریم؛ سهم مازندران از صنعت کشور چه میزان است؟ بسیاری از نیروهای کار ما از استان‌های دیگر به مازندران می‌آیند، واقعا ما چه صنعت پایه‌ای در استان داریم که بگوییم منطقه آزاد ایجاد کنیم تا به صادرات برسیم!

این استاد دانشگاه اذعان کرد: ایجاد منطقه آزاد نیاز به قدم دارد، تا زمانی که ظرفیت لازم برای برداشتن گام به جلو وجود ندارد، نباید بی پروا دست به کاری زد و این امر قطعا تبعات دارد؛ لذا معتقدیم باید این مطالبه، آگاهانه صورت بگیرد و اکنون زمان آن نیست و معتقدیم در شرایط فعلی جز خسارت، حاصل دیگری نخواهد داشت.

نگهبان تصریح کرد: مهم‌ترین آفت ایجاد منطقه آزاد، تغییر کاربری اراضی در پس کرانه و زمین‌های اطراف بندر است؛ در شرایط فعلی که یک زمین ۱۰ هزار متری متلق به ۴ کشاورز است، وقتی به منطقه آزاد تبدیل شویم همین زمین به طور متوسط میان ۵۰ نفر پس از فروش، تقسیم می‌شود و سوال اینجا است آیا با شرایط موجود توانایی تامین برق، آب و گاز و سایر ملزومات به متقاضیان عمدتا غیربومی را داریم؟ به طور متوسط ظرفیت جمعیتی منطقه تا ۵۰ برابر افزایش می‌یابد و لذا سرانه مصرف انرژی ما هم ۵۰ برابر افزایش می‌یابد و سوال اینجا است آیا زیرساخت‌های لازم برای پاسخگویی به این نفرات را داریم؟

وی تاکید کرد: لذا با نگاهی کارشناسه و دانشگاهی باید بگوییم که ایجاد منطقه آزاد در شرایط فعلی برای مازندران به هیچ‌وجه به نفع استان نیست و خسارت‌های بسیار عمده‌ای دارد.

دکترای سازه و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مازندران، متذکر شد: ما مخالف منطقه آزاد نیستیم بلکه موافق هم هستیم؛ منتهی امروز و در شرایط فعلی، فضای استان نیاز به منطقه آزاد ندارد، بلکه نیاز به تقویت و باروری اقتصادی موجود و نیاز به تقویت زیرساخت‌ها، صنایع و شبکه‌های صنعتی دارد.

گفتنی است در کنار موضوعات مطروحه، اساتید دانشگاهی معتقدند شکاف طبقاتی، تغییر کاربری اراضی کشاورزی به کاربری‌های غیرمولد، افزایش حجم ترافیک، افزایش تصادفات جاده‌ای، نقص عضو و مرگ‌ومیر، تغییر فرهنگ بومی، آلودگی هوا، آب و خاک، از بین رفتن آبزیان، ایجاد نا امیدی در میان جوانان و تغییر سبک زندگی از دیگر لطمات و ایرادات تحقق مناطق آزاد در مازندران است.