۱. قلعه فلک‌الافلاک
قطعا «قلعه‌ی فلک‌الافلاک» یکی از معروف‌ترین آثار تاریخی در شهرستان خرم‌آباد است که روی تپه‌‌ای کهن و در مرکز این شهر، قرار گرفته است. بنایی که احتمال می‌رود در دوران حکومت شاپور اول ساسانی و در قرن سوم میلادی، نخستین اقدامات ساخت آن، صورت گرفته است. این قلعه در مساحتی بالغ بر ۵ هزار و ۳۰۰ متر مربع با ۸ برج، ۳۰۰ جان‌پناه و ۲ صحن با مصالحی همچون سنگ، آجر، خشت، ملاط گچ و آهک ساخته شده است.
اما آنچه که این قلعه را ارزشمند می‌سازد، قرارگیری آن روی صخره‌هایی سنگی است که می‌توان با حضور در آن دره‌ی تاریخی خرم‌آباد را به خوبی مشاهده کرد. نام «فلک‌الافلاک» را در دوران قاجارکه به معنای «سپهر سپهران» است بر این میراث ارزشمند ایران کهن نهادند و «دژ شاپورخواست»، «سابرخاست»، «دزبر» و «قلعه‌ی خرماباد»، نام‌های دیگری است که در متون تاریخی به این قلعه نسبت داده شده است. امروزه این اثر به ثبت ملی رسیده است و پس از آن به «موزه‌ی فلک‌الافلاک» که متشکل از قسمت‌هایی همچون باستان‌شناسی، هنرهای سنتی و مردم‌شناسی است، تغییر یافته است.
۲. مناره آجری
سازه‌ای استوانه‌ای شکل، بر سکویی سنگی به شکل هندسی معکب مربع، در جنوب شهرستان خرم‌آباد، در محله‌ی قاضی‌آباد و داخل پارک شقایق قرار دارد که از آن به «منار آجری» یاد می‌شود. کاربری این اثر کهن در گذشته میل راهنما و دیده‌بانی برای هدایت و راهنمایی کاروان‌های عبوری از شهر و نیز نگهبانی از خرم‌آباد، بوده است.
کارشناسان تاریخ ساخت مناره آجری را مرتبط با دوران حکومت دیلمیان می‌دانند. برخی از کارشناسان تاریخ ساخت این میراث ایران کهن را مرتبط با دوران حکومت دیلمیان می‌دانند که هرچند در گذشته رفیع‌تر بوده ولی امروزه دارای ارتفاعی نزدیک به ۳۰ متر است. پس از طی کردن ۹۹ پله می‌توان به پشت‌بام مناره رسید و چشم‌اندازی زیبا را مشاهده کرد.
۳. پل شاپوری (پل شکسته)
در نزدیکی قلعه‌ی فلک‌الافلاک خرم‌آباد و در ضلع جنوبی این اثر تاریخی، یکی دیگر از میراث ارزشمند ایران کهن قرار دارد که به «پل شاپوری» و در گویش محلی به «طاقِ پیل اِشکِسّه» شهرت یافته است. اثری که قدمت آن متعلق به دوران ساسانیان و شاهکاری از هنر معماری آن دوران است و زمانی راه موصلاتی غرب لرستان با شرق، خوزستان و تیسفون که از آن به پایتخت ساسانی یاد می‌شود، بوده است. این پل که دارای پیشینه‌ای نزدیک به ۱۰ قرن است دارای طولی برابر با ۲۳۰ متر و بیش از ۱۹ طاق است که متاسفانه تنها ۵ طاق آن برجای مانده است.
۴. بقعه بابا طاهر
یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی-فرهنگی شهرستان خرم‌آباد، بقعه‌ای است کهن که اهالی خرم‌آباد معتقدند متعلق به «باباطاهر» شاعر معروف دوبیتی‌های لکی و لری است که در مرکز این شهرستان و در ضلع غربی قلعه‌ی فلک‌الافلاک قرار دارد. طراح این اثر تاریخی، نقشه‌ی بنا را با معماری ساده و متشکل از گنبد خانه‌ای و یک ورودی طرح‌ریزی کرده است. ساختمان اصلی هم به شکل هندسی هشت ضلعی است و گنبد نیز دارای ارتفاعی بالغ بر ۶ متر تا سطح زمین است. مقبره‌ی شاعر معروف درون زیرزمین (سردابه) قرار دارد که روی آن را با ضریحی چوبی پوشانده بودند که در حال حاضر اثری از آن باقی نمانده است. در قسمت غربی ساختمان بقعه، اطاق کوچکی متصل بوده که به نظر می‌رسد، قدمت آن برابر با دوران حکومت هخامنشی و به عنوان اثر ملی به ثبت رسیده است.
۵. مسجد جامع خرم‌آباد
یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری در شهرستان خرم‌آباد، بنایی است تاریخی و مذهبی، متعلق به اواخر قرن ۱۰ هجری قمری که به «مسجد جامع» این شهر شهرت یافته است. این میراث ایرانی در سال ۹۷۰ هجری قمری و به فرمان «شاه پرور سلطان» دختر «اغوربیک» که از اتابکان لرستان بوده است، احداث شده است. بازسازی‌ها و مرمت‌های متعددی در ادوار مختلف بر این بنا صورت گرفته است تا به شکل امروزی متشکل از ایوانی در بخش شرقی، طاق‌ها، گنبد و شبستان ستون‌دار تبدیل شده است. جالب است بدانید که سه سنگنبشته در این مسجد وجود دارد که دربرگیرنده‌ی دستورات دوران حکومت صفویان است.
۶. سنگنبشته خرم‌آباد (برد نوشته)
میراثی باقیمانده از دوران حکومت «سلطان محمود بن محمد بن ملکشاه سلجوقی» و متعلق به قرن ششم هجری قمری در شرق شهرستان خرم‌آباد و در خیابان شریعتی این شهرستان قرار دارد که به «سنگنبشته» یا در گویش محلی به «برد نوشته» شهرت یافته است. متنی در چهار صفحه به خط کوفی و زبان فارسی در چهار سمت این اثر مشاهده می‌شود که با بسم‌الله شروع شده و به نظر می‌رسد حکم امیر «ابوسعید برسق» است. موقعیت امروزی این سنگنبشته در مجاورت راه ترانزیت تهران به خوزستان است.
۷. گرداب سنگی (گرداوبردینه)
اثری باقیمانده از دوران حکومت ساسانیان و از ارزشمندترین جاذبه‌های گردشگری تاریخی استان لرستان در شهرستان خرم‌آباد قرار دارد که به «گرداب سنگی» و در گویش محلی به «گرداوبردینه» شهرت یافته است. این میراث کهن در بخش مرکزی خرم‌آباد و در بین بافت قدیمی این شهرستان درون میدانی تختی قرار گرفته است که با استفاده از سنگ و ساروج، به شکل مدور با دیواره‌ای بزرگ از جنس سنگ ساخه شده است. از ویژگی‌های این سازه‌ی سنگی، حضور چشمه‌ای فصلی در داخل آن است که گرداب، گرداگرد آن قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که این سازه‌ی تاریخی به دلیل سیراب کردن زمین‌ها و استفاده از آسیاب‌های آبی ساخته شده است. با شروع فصل زمستان و بالا آمدن آب چشمه، منظره‌ای بسیار زیبا در این مکان تاریخی ایجاد می‌شود که می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای جذب گردشگر در نظر گرفته شود.
۸. حمام گپ خرم‌آباد
بنایی متعلق به دوران حکومت صفویان، با مساحتی نزدیک به ۸۰۰ متر مربع، با تزئینات زیبا و ساده‌ی گچبری در رسمی‌بندی‌های زیر گنبد، در مجاورت میدان گپ شهرستان خرم‌آباد و در مرکز این شهرستان قرار دارد که به «حمام گپ» شهرت یافته است. گفته می‌شود در ادوار گذشته، آب مورد نیاز حمام، توسط چاهی به نام «گور» یا «گاورو» که در بخش تون حمام قرار دارد، تامین می‌شد. به نظر می‌رسد که این حمام متعلق به «حسین خان ساکی» و ساخت آن هم‌زمان با دوران «پل گپ» خرم‌آباد باشد که امروزه به یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهرستان تبدیل شده است.
۹. آسیاب گبری
در بخش جنوبی خرم‌آباد، در محله‌ای به نام «حسین‌آباد» یکی دیگر از آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری غرب کشور قرار دارد که از آن به «آسیاب گبری» یاد می‌شود.
باستان‌شناسان قدمت این بنای کهن را متعلق به شهر «شاپورخواست» در دوران حکومت ساسانیان می‌دانند و معتقدند که تا زمان حکومت قاجاریان مورد استفاده قرار گرفته است. معمار این سازه، آن را با پلانی مستطیل و به شکل هندسی مکعب با اضلاعی به طول ۲۶ متر، ارتفاعی بالغ بر ۵ متر و ۱۱ سانتی‌متر و عرضی برابر با ۶ متر طراحی و ساخته و به عنوان اثر ملی کشور ثبت شده است.
۱۰. دریاچه کیو
«دریاچه‌ی کیو» که به نگین فیروزه‌ای خرم‌آباد شهرت یافته است، یکی از جاذبه‌های طیبعی و بسیار زیبای این شهرستان است که درشمال غرب آن قرار گرفته و امروزه میزبان جمع زیادی از مسافران و گردشگران سراسر کشور است. جاذبه‌ای دوست‌داشتنی با مساحتی بالغ بر ۷ هکتار و عمقی بین ۳ الی ۷ متر که به زیستگاه جانوران آبزی و پرندگان مهاجر و بومی تبدیل شده است. وجه تسمیه این دریاچه به کیو، به دلیل رنگ آبی و نیلی آب آن است که در گویش محلی مردم خرم‌آباد «گیو» به معنای رنگ «کبود» و «آبی« است. تسهیلات مناسب در اطراف دریاچه مانند امکانات تفریحی و شهربازی در کنار چشم‌انداز زیبا، این مکان را به یکی از تفرجگاه‌های خرم‌آباد تبدیل کرده است.
۱۱. مجموعه توریستی مخمل‌کوه
«مجموعه‌ی توریستی مخمل‌کوه» یکی از مکان‌های مناسب برای تفریح و گردش در فصول مختلف سال به‌ویژه در فصل‌های بهار و زمستان است که در شمال شرق خرم‌آباد قرار گرفته است. درواقع مخمل‌کوه از رشته‌کوه‌های استان لرستان است که مسئولان این استان غرب کشور، در بخش شمالی آن، در تنگه‌ای به نام «شبیخون» تفرجگاه و پارکی جنگلی را برای گردشگران ایجاد کرده‌اند. این منطقه دارای مناظر و چشماندازهای بسیار زیبا و حیرت‌انگیز و محلی مناسب برای علاقه‌مندان به کوه‌پیمایی است. در کنار این زیبایی‌های طبیعی حضور آبشاری بسیار زیبا به نام «آبشار مخمل‌کوه» که در «دره‌ی مخمل‌کوه» قرار گرفته است، بر محبوبیت و زیبایی این منطقه از لرستان، افزوده است.
خرم‌آباد، همانگونه که از نامش پیدا است، یکی از شهرهای زیبا، خرم، سرسبز با چشماندازهای طبیعی بسیار زیبا و خارق‌العاده است که در کنار جاذبه‌های گردشگری تاریخی با دیدنی‌های شگفت‌انگیز طبیعی مقصد اصلی گردشگران در غرب کشور است. از دیگر مکان‌های دیدنی در این شهر زیبا می‌توان به بام لرستان، آبشار بیشه، آبشار نوژیان، آبشار وارک، پل تاریخی کشکان، بقعه‌ی شجاع‌الدین خورشید، زورخانه‌ی طیب و بسیاری دیگر نام برد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0