۳ نکته مهم درباره پول توجیبی کودکان

سوالات زیادی در این زمینه وجود دارد مبنی بر این که از چه زمانی باید به فرزندمان پول بدهیم؟ چطور آن را مدیریت کنیم؟ هر چند وقت یک بار به او پول بدهیم و تا چه اندازه می‌توانیم پول دراختیارش بگذاریم. برای رسیدن به اطلاعاتی در این زمینه توصیه‌های «رضا یعقوبی؛ روان شناس بالینی» را در ادامه بخوانید.

از چه زمانی می‌توان به کودکان پول توجیبی داد؟

کودکان وقتی با مفاهیم شمارش، پول، قیمت، مقایسه کردن و ارزش‌گذاری اشیا آشنا می‌شوند، می‌توانند پول توجیبی دریافت کنند. زمانی که کودک تشخیص دهد در ازای پرداخت مبلغ مشخصی پول می‎تواند کالا یا خدمات مشخصی دریافت کند، آن‎گاه از این پول به‎عنوان پاداش نیز می‎توان برایش استفاده کرد؛ مثلا برای انجام کار و فعالیتی که باعث موفقیت چشمگیر یا پیشرفت بزرگی برای او شده باشد. آنان در ابتدا نمی‌توانند تشخیص دهند که مثلا دوهزار تومان دوبرابر هزارتومان ارزش دارد و مقایسه کردن برایشان سخت است. برای این کار ابتدا باید کودک را با مفهوم شمارش و مقدار آشنا کنید؛ مثلا کودک بتواند پول را بشمارد؛ اما برای شروع می‎توانید مقادیر اندک و مشخصی از پول را برای خرید چیز خاصی در اختیار کودک قرار دهید؛ مثلا هزار تومان برای خرید.

چقدر پول توجیبی مناسب است؟

از ۶ سالگی به بعد می‌توان به کودکان پول توجیبی داد؛ اما به مقدار اندک و برای خرید چیزهایی که با اجازه پدر و مادر باشد؛ مثلا اولین پولی که به فرزندتان می‌دهید می‌تواند برای خرید بستنی باشد. شما دقیقا همان مبلغ را به فرزندتان می‌دهید و همراه او برای خرید به مغازه می‌روید. اجازه می‌دهید پول را به فروشنده بدهد و بستنی را تحویل بگیرد. وقتی که کودک بزرگ‌تر شد؛ مثلا در سن ۸ سالگی می‌توانید مخارج کودک را برای مدتی محاسبه کنید و مبلغی را به صورت آزمایشی در اختیارش قرار دهید تا خودش آن را مدیریت کند. در ابتدا کمکش کنید و راهکارهایی ارائه دهید؛ مثلا راهنمایی‌اش کنید.

روال کار بر این است که کودکان تا سن ده سالگی از طریق تقویت‌کننده‌های غیر نقدی مانند: ژتون، جدول ستاره و … به خواسته‌های خود می‌رسند؛ برای مثال کودک به‌ازای رفتارهای خوبش ستاره می‌گیرد و با جمع شدن این ستاره‌ها آنچه را که می‌خواهد برایش تهیه می‌کنند. یعنی آنجا ستاره یا ژتون حکم پول را دارد؛ اما پولی که فقط در نزد پدر و مادر تعریف شده و فقط به کمک پدر و مادر یا افراد مورد اعتماد می‌توان چیزی را خریداری کرد؛ مثلا از قبل تعریف شده که یک خوراکی به ازای دو ستاره، رفتن به شهربازی با مثلا ۵ ستاره و به همین ترتیب سایر خواسته‌های کودک برآورده می‌شود. حال با بزرگ‌تر شدن کودکان و آشنایی بیشتر آن‌ها با پول می‌توان به جای ژتون پول به آنان داد، ولی دقیقا مشخص کرد که این پول برای خرید چه چیزهایی می‌تواند خرج شود و بعدا اختیاراتی به کودک می‌دهیم تا خودش تصمیم‌گیری کند؛ مثلا اگر هر روز ۵ هزار تومان پول توجیبی داشته باشد، می‌تواند آن را پس‌انداز کند تا آخر هفته تفنگ آبی دلخواهش را بخرد یا این که هر روز کارتون مورد علاقه‌اش را از سی‌دی فروشی تهیه کند یا ممکن است هر روز بخشی از این پول را پس‌انداز کند تا پایان ماه لباس ورزشی مورد علاقه‌اش را خریداری کند. کودک متوجه می‌شود که اگر پولش را بیهوده خرج کند دیگر پولی نخواهد داشت تا خرج کند. این کار باعث می‌شود تا با برنامه‌ریزی مالی از همان دوران کودکی آشنا و مسئولیت‎پذیر شود.

مقدار پول متناسب با سن کودکان متفاوت است

پول توجیبی و میزان آزادی عمل یک کودک ۱۱ ساله با ۸ ساله متفاوت خواهد بود. همچنین مقدار آن در خانواده‌های مختلف متفاوت است. یک خانواده ممکن است در توانش باشد که هر روز ۲۰ هزار تومان به فرزندش پول بدهد وخانواده دیگر پانصد تومان هم نتواند؛ اما برای این مبلغ باید سقفی در نظر گرفت. ممکن است خانواده‎ای در توانش باشد روزی دویست هزار تومان به کودک ۷ ساله بدهد، اما این کار صحیح نیست. حداقل تا زمانی که کودکان به سن نوجوانی نرسیده‎اند، باید برای میزان پول توجیبی آنان سقفی را در نظر گرفت. در ادامه نکاتی آورده می‎شود که در این رابطه به شما کمک کند.

* قبل از این که بخواهید به فرزندتان پول توجیبی بدهید، زمان خرید او را با خود همراه کنید و برخی از کار‌ها را از او بخواهید؛ مثلا برای خریدهای کوچک پول را به کودک بدهید تا همراه شما به فروشنده بدهد و بقیه پول را تحویل بگیرید.

* کودکان را از هفت سالگی به بعد با دستگاه عابربانک و دستگاه کارت خوان آشنا کنید. برای این کار هنگام برداشتن پول از دستگاه او را با خود ببرید تا فرایند این کار را مشاهده کند.

* گاهی برای موفقیت‎های چشمگیر فرزندتان می‎توانید علاوه بر پول توجیبی مبلغی را به‎عنوان پاداش به او بدهید. فقط مراقب باشید که با پول توجیبی یکی نشود؛ مثلا اگر می‎خواهید ده هزار تومان پاداش به فرزندتان بدهید آن را با پنج هزار تومان پول توجیبی‎اش قاطی نکنید بلکه جداگانه بدهید و تاکید کنید که این پول، پاداش فلان کار است.