زراعت چوب گامی برای خودکفایی تامین چوب کشور

به گزارش عصرقائم، درخت و جنگل به‌عنوان تولید کننده اکسیژن و از بین برنده دی اکسید کربن نقش اساسی در بقای انسان و موجودات دارد و در کنار این نقش اساسی وجود درخت و جنگل برای هر کشور و محیطی یک امتیاز ویژه به شمار می‌رود و می‌توان استفاده‌های زیادی از آن داشت که یکی از نمونه‌های آن استفاده از چوب درختان است.

استان مازندران به‌عنوان یک استان پوشیده از جنگل نقش اساسی در تامین چوب کشور دارد و بزرگترین و بیشترین کارخانه‌های استفاده کننده از چوب در این استان قرار دارد به همین دلیل سالانه حجم قابل توجهی از درختان جنگل برای استفاده این کارخانه‌ها قطع می‌شد که با اجرای طرح تنفس جنگل جلوی این کار گرفته شد و این کارخانه‌ها در تامین چوب خود دچار مشکل شدند اما پس از مدت کوتاهی راه‌های جایگزین شناسایی و اجرایی شد.

زراعت چوب یکی از مناسب‌ترین راه حل‌های موجود برای تامین چوب کشور است تا از قطع درختان جنگل جلوگیری شود و همچنین باعث ایجاد درآمد مناسب برای کشاورزان شود، در این طرح کشاورزان تلاش کردند زمین‌هایی که بازدهی کمی دارد را تبدیل به مزرعه پرورش چوب کنند تا هم به سود مناسبی برسند و هم چوب مورد نیاز کشور را تامین کنند.

قطع درختان هلو و کاشت صنوبر

عیسی رمضانی یکی از کشاورزان میاندورودی که اقدام به این کار کرده است در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ با بیان اینکه ۱۵ هزار متر مربع از زمین خودم که در کنار جنگل قرار دارد و قبلا در آن هلو برداشت می‌کردم را تبدیل به مزرعه زراعت چوب کردم و در حال حاضر دو سال است که این کار را انجام داده‌ام و تعداد سه هزار و ۵۰۰ اصله نهال صنوبر در این زمینه کاشته‌ام.

وی افزود: دو سال قبل یکی از مهندسان فعال در این حوزه آمد اینجا و وقتی وضعت زمین را دید با برآوردی که با هم داشتیم اعلام کرد که اگر در این زمین زراعت چوب انجام دهم سود بیشتری خواهید داشت به همین دلیل با مشورت مهندسان منابع طبیعی و چوب و کاغذ مازندران اقدام به قطع درختان هلو و کاشت نهال درخت صنوبر کردم.

این کشاورز میاندرودی خاطرنشان کرد: صنایع چوب و کاغذ نهال صنوبر را در اختیار من قرار داد و علاوه بر این مهندسان این شرکت هر ماه از این مزرعه بازدید می‌کنند و کارهایی که باید انجام دهم را یادآور می‌شوند.

رمضانی تصریح کرد: همندسان چوب و کاغذ و منابع طبیعی حتی خودشان می‌آیند و کار هرس درختان را نیز انجام می‌دهند بدون اینکه هزینه‌ایی دریافت کنند علاوه بر آن چوب و کاغذ تعهد داده است که بعد از هفت سال به قیمت روز به علاوه پنج درصد تشویقی از من چوب‌ها را خریداری کنند.

وی درباره وضعیت نگهداری و رسیدگی از درختان، گفت: درخت صنوبر رسیدگی و نگهداری خاصی نیاز ندارد این درخت هر چه بیشتر آب بخورد بیشتر رشد می‌کند به همین دلیل در تابستان چند نوبت به آن آب می‌دهم و دو مرتبه همراه آبیاری کود هم می‌دهم.

این کشاورز میاندرودی درباره نحوه تامین آب، تاکید کرد: در کنار زمین یک حوضچه ایجاد کردم که در زمان بازندگی آب در آن جمع می‌شود و همچنین یک چشمه در نزدیکی زمین وجود دارد که در مواقع نیاز آب آن را به داخل حوضچه منتقل می‌کنم و در فصل تابستان آن را به داخل منبع ابتدای زمین منتقل و از آن استفاده می‌کنم.

زراعت چوب در زمین‌های شیب‌دار و کم بازده

رمضانی یادآور شد: برای پمپاژ آب نیاز به برق دارم که برای اینکار نیاز است ۴۰۰ متر کابل کشی شود که ۲۵۰ میلیون تومان هزینه دارد و در توان من نیست که این هزینه را پرداخت کنم و نیاز است که در این زمینه کمک شود.

وی با بیان اینکه زراعت چوب سرمایه اولیه زیادی نیاز ندارد و در زمین‌های شیب‌دار یا زمین‌هایی که بازدهی کمی دارند بسیار مناسب است، اظهار کرد: بازدهی درخت صنوبر بعد از هفت تا ده سال است اما از نظر هزینه بسیار کم هزینه و همچنین کم کار است و از طرفی بازدهی خوبی هم دارد.

زراعت چوب در ۱۴۳ هکتار در سال گذشته

این کشاورز میاندرودی تاکید کرد: اگر منابع طبیعی زمین در اختیار من قرار دهد آمادگی این را دارم که زراعت چوب را داشته باشم و به کشاورزان دیگر هم توصیه می‌کنم این کار را انجام دهند چون علاوه بر سوددهی باعث می‌شود که درختان کمتری در جنگل قطع شود.

رمضانی در پایان با بیان اینکه در حوضچه آب تعدادی ماهی ریختم و امروز تعدادشان بسیار بیشتر شد، خاطرنشان کرد: می‌توان در کنار زراعت چوب اقداماتی دیگری نیز در زمین انجام داد تا سود حاصل از این کار بیشتر شود.

۸۶ هکتار زمین میاندرود آماده کاشت نهال

شفیعی رییس منابع طبیعی میاندورود در این باره در گفت‌وگو با خبرنگار بلاغ اظهار کرد: زراعت چوب در سال گذشته ۱۲۸ هکتار مصوب داشتیم که ۱۴۳ هکتار کاشت نهال‌های سریع‌ الرشد داشتیم که در این زمینه نزدیک به ۱۴۲ هزار اصله نهال کاشته شد و همچنین برای سال جاری ۱۰۵ هکتار مصوب داشتیم که تا به امروز ۸۶ هکتار از زمین‌های میاندورود با تهیه نقشه کامل آماده برای کاشت است.

وی بیان کرد: در سال گذشته برای افزایش کاشت درختان سریع الرشد تعداد نزدیک به ۵۹ هزار اصله نهال در بین شوراها، دهیاران، آموزش و پرورش، بسیج، ارتش و سایر ارگان‌ها و اشخاص توزیع شد.

رییس منابع طبیعی میاندورود خاطرنشان کرد: عمده فعالیت منابع طبیعی برای زراعت چوب ارائه نهال سریع الرشد مانند صنوبر و اوکالیپتوس به صورت رایگان و همچنان ارائه مشاوره همه روزه رایگان به متقاضان است و همچنین تسهیلات زراعت چوب با بهره کم به افرادی که در زمین‌های با مساحت بالای یک هکتار اقدام به این کار کنند است که یک سال تنفس نیز دارد.

شفیعی با بیان اینکه اکثر روستاهای ایران به ویژه مناطق حاشیه جنگل ارتباط تنگانگی با منابع طبیعی و جنگل دارند، افزود: مردم روستاها برای تهیه سوخت، ترمیم حصار زمین‌های خود و موارد دیگر اقدام به برداشت از جنگل می‌کنند و به صورت کلی مصرف چوب کشور از شمال تهیه می‌شود به همین دلیل ضرورت دارد که برای کاهش فشار به جنگل تدابیر اساسی اندیشیده شود که یکی از راهکارهای آن زراعت چوب است.

زراعت چوب فرهنگ‌سازی شود

وی تصریح کرد: برای کاهش معضل بیکاری و ایجاد اشتغال و ارتقاء درآمد و معیشت زندگی برای روستاهای حاشیه نشین جنگل و ایجاد حفاظ مناسب در زمین‌های شیب‌دار و کم بازده و جلوگیری از فرسایش خاک و وقوع سیلاب و کاهش فشار بر جنگل زراعت چوب توصیه می‌شود.

رییس منابع طبیعی میاندورود عمده اهداف زراعت چوب را تولید چوب برای شرکت‌های بزرگ منطقه مانند چوب و کاغذ، نکاچوب، آرین سینا و آرین شیمی، جلوگیری از سیلاب‌های ویرانگر، حفظ آب و خاک، ایجاد اشتغال و درآمد برای افراد بومی و تحصیل کرده کشاورزی، تلطیف هوا و احیای محیط زیست بیان کرد و گفت: باید در جوامع محلی با استفاده از رسانه‌ها و مسئولان محلی نسبت به این موضوع فرهنگ سازی ایجاد کرد.

کلام آخر…

زراعت چوب به معنای کشت گونه‌های سریع الرشد درختی است که با اهداف اقتصادی، چون استفاده بهینه از منابع آب و خاک، صرفه‌جویی ارزی برای جلوگیری از واردات چوب، ایجاد اشتغال، کمک به حفاظت و صیانت پایدار از منابع جنگلی و تأمین نیاز سلولزی صنایع پایین دستی چوب، توسط زارعین انجام می‌شود.

سالانه ۱۴ میلیون مترمکعب چوب در کشور مصرف می‌شود که بخش زیادی از این رقم وارداتی است، زراعت چوب در استانهای مستعد مازندران و گیلان یکی از راهکارهایی است که می‌توان با آن هم نیاز کشور به چوب را تامین و هم به حفظ جنگل ها و درآمد زایی پایدار برای کشاورزان کمک کرد.

مع‌الوصف، زراعت چوب صنعتی است که هم تولیدکننده از آن سود می برد و هم محیط زیست از تخریب در امان می ماند زیرا کاشت ۳ اصله نهال اکالیپتوس مساوی با جلوگیری از برداشت یک اصله درخت تنومند در جنگل است.