به وسیله امر به معروف و نهی از منکر، واجبات به پا داشته می شود

به گزارش قائم آنلاین، امر به معروف و نهی از منکر از احکام عملی مسلمانان و به نظر شیعیان از فروع دین اسلام است، امر به معروف یعنی دستور دادن یا توصیه کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران برای انجام آنچه از نظر عقل یا شرع اسلام خوب در نظر گرفته می‌شود و نهی از منکر یعنی دستور دادن یا توصیه کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران برای انجام ندادن آنچه که از نظر عقل یا شرع اسلام بد در نظر گرفته می‌شود و این توصیه گفتاری است و شامل جرح نمی‌شود.

در احکام دین، به تمام واجبات و مستحبات معروف و به تمام محرمات و مکروهات منکر گفته می‌شود بنابراین واداشتن افراد جامعه به انجام کارهای واجب و مستحب امر به معروف و بازداشتن آنها از کارهای حرام و مکروه نهی از منکر است.

امر به معروف و نهی از منکر، واجب کفایی است که اگر افرادی به قدر کفایت به انجام آن اقدام کنند، از دیگران ساقط می‌شود؛ و اگر همهٔ افراد آن را ترک کرده باشند، چنانچه شرایط آن موجود باشد، همهٔ آنها ترک واجب کردند.

حجت الاسلام جاسم آقایی مسؤول تعلیم و تربیت سپاه ناحیه قائم‌شهر در گفت و گو با خبرنگار ما، با بیان اینکه عفاف و حجاب پوشش صرف نیست بلکه موضوع مهم از عفت بوده و امر به معروف و نهی از منکر بخشی از عفت است، گفت: حجاب بخشی از عفت در جامعه است و عفت در لغت به خویشتنداری معنا شد اما در اصطلاح به این معنا است که در انسان غرائزی وجود دارد همانند غضب که سوق دادن غضب به سمت مثبت به عفت معنا می‌شود.

آقایی با اشاره به اینکه در انسان غریزه‌ای وجود دارد که کنترل آن به عفت موسوم است، بیان کرد: عفت در قرآن در سه غالب توضیح داده شد ابتدا عفت جنسی است که در آیه ۳۲ سوره نوح آمده که کسانی که می‌خواهند در زمینه جنسی خویشتندار باشند راهکار درست آن این است که ازدواج کنند قرآن فرمود اگر امکان ازدواج فراهم نیست عفت پیشه کنند.

وی افزود: یکی از موضوعات مهم در دنیای امروز که بخش زیادی از اتفاقات را پیش می‌برد و امر به معروف در این زمینه سخت‌ترین است بحث عفت جنسی بوده به طوری که می‌توان این موضوع را در اتفاقاتی که در متروی شهر ری اتفاق افتاد و این موضوع نیز مربوط به امریه معرف و نهی از منکر بود و چون این افراد نمی‌توانند عفت خود را کنترل کنند طغیان‌گر می‌شوند و قتل و چاقو کشی می‌کنند.

مسئول تعلیم و تربیت سپاه ناحیه قائم‌شهر، عنوان کرد: عفت مالی نیز موضوع دیگری است که باید به آن توجه شود و در آیه ۲۷۵ سوره بقره در زمینه عفت‌های مالی اصحاب صفه یاد می‌شود چراکه آنان هیچ غذا و چیزی نداشتند اما هیچ وقت از نداشتن خود ناله نمی‌کردند و مردم به آنها کمک می‌کردند.

این مسئول خاطرنشان کرد: متأسفانه یکی از موضوعات اساسی انسان‌ها در همین زمینه است یعنی برخی افراد تسهیلات‌ مختلف بانکی دریافت می‌کند و در نهایت در پرداخت آن با مشکل مواجه می‌شوند و حال از مشکلات مالی خود ناله می‌کنند و در برخی به فساد کشانده می‌شود اما قرآن جوامع مالی را به عفت مالی دعوت می‌کند و امر به معروف و نهی از منکر در جامعه برای زمینه مالی بسیار سخت است یعنی فردی خمس خود را نمی‌دهد و می‌توان امر به معروف طبق دستورات قرآن عفت مالی در زمینه خمس و زکات و صدقه انجام دهیم.

آقایی با بیان اینکه عفت گفتاری نیز یکی از مصادیق امر به معروف و نهی از منکر است که حدود ۳۷ آیه در این زمینه وجود دارد، گفت: عفاف گفتاری را قرآن در زمینه‌های مختلف در امر به معروف و نهی از منکرها مطرح می‌کند یعنی برای امر به معروف و نهی از منکر باید عفت گفتار داشته باشیم به طوری که فرد را مجذوب نوع کلام و جملات خود بکنید.

وی درباره عفت گفتاری با ائمه با بیان اینکه هنگامی که به محضر ائمه در حرم آنها وارد می‌شوید با صدای بلند برای خواسته‌های خود فریاد نزنید و همچنین عفات گفتار با والدین خود را در سخن گفتن رعایت کنید و با آرامش و کریمانه رفتار کنید، تصریخ کرد: با گناهکار در سوره طه آیه ۴۴ با آنان با نرمش حرف بزنید و به آنان امر به معروف و نهی از منکر کنیم قرآن فرمود اگر می‌خواهید با فرد گناهکار امر به معروف و نهی از منکر کنید عفت گفتاری داشته باشید و نرم صحبت کنید.

کارشناس مسائل مذهبی و فرهنگی در ادامه توصیه کرد: در سوره فرقان آیه ۶۳ آمده که با نادان نیز عفت گفتاری از باب غلبه و قدرت رفتار شود با افراد جاهل بطوری نرم و دوستانه صحبت شود تا از اشتباهش درس بگیرد.

این کارشناس اظهار کرد: هنگامی که سخن از امر به معروف می‌شود آن نیست که در خیابان به دنبال حل مشکلات مردم باشیم مرحله نخست امر به معروف و نهی از منکر آن است که وقتی فسادی را مشاهده کردیم آن را ندید بگیریم تا فرد مفسد بداند که طرف مقابلش فسادش را مشاهده کرد اما نادیده گرفت و همچنین هنگام دیدن فساد با ناراحتی از کنارش رد شود و چیزی بیان نکنید تا ناراحتیتان را مفسد ببیند.

حجت الاسلام جاسم آقایی با بیان اینکه دولت اسلامی وظیفه‌اش اجرای دستورات اسلامی است اما کسانی که در دولت اسلامی هستند باید دستورات دین را پیگیر باشند و امر به معروف و نهی از منکر حقیقتی است که بسیاری از کشورهای دنیا وزارت خانه امر به معروف دارند، عنوان کرد: برخی از دولتمردان کشورمان اعلام می‌کنند که ما مأمور نیستیم که مردم را به بهشت ببریم که این نشان از نادانی است چراکه امر به معروف و نهی از منکر دستور دین است و حکومت اسلامی مأمور آن است که جامعه را به سمت دین سوق دهد و حال برای اجرای آن باید از راه دین وارد شود و اصول دین را اجرا کند.

وی افزود: مردم خود نیز باید بدانند مشکلات اجتماعی درد خودشان است و اگر به این باور برسند به جامعه پویایی خواهیم رسید و باید بدانیم هنگامی که امر به معروف و نهی از منکر از جامعه‌ای رخت بر بست انواع عذاب‌ها به آن می‌پیوندد بنابراین هر فردی چه عالم بر روی منبر و نیز استاد در کلاس و یا فروشنده و یا هر فردی در خیابان می‌تواند برای نجات انسانیت امر به معروف و نهی از منکر کند و راه نجات بشر این است

مسؤول تعلیم و تربیت سپاه ناحیه قائم‌شهر، تصریح کرد: متأسفانه برخی از دولتمردان به موضوع امر به معروف و نهی از منکر توجه نمی‌کنند چراکه این گناه برای آنان با توجه به ولنگرای‌های مختلف که اتفاق افتاد برایشان ساده شد اما برای کسانی که دلسوز نظام و دین هستند نباید در برابر نهی از منکر کوتاه بیایند و حال باید فریاد بزنیم که راه نجاتمان در امر به معروف و نهی از منکر است.

احمد بابایی کارشناس علوم سیاسی در گفت و گو با خبرنگار ما، گفت: با توجه به فلسفه خلقت انسان كه طبق بيان قرآن كريم عبوديت و بندگي است و از طرفي وجه تمايز انسان با ساير موجودات به ناطق و عاقل بودن انسان و حركت او به سوي كمال مي است، اهميت و جايگاه اين دو فريضه الهي، يعني امر به معروف و نهي از منكر بيشتر تبيين و روشن مي‌شود.

وی افزود: انسان غافل است و به دليل عارض شدن نسيان بسياری از مواردی كه برایش مفيد است را فراموش مي‌كند بنابراين امر به معروف و نهي از منكر جزء ضرورياتی كه برای ميل به كمال رسیدن برای هر انساني ضرورت پيدا می‌كند، از راه‌های ضامن اجرای احکام دینی، عمومی شدن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه است.

این کارشناس عنوان کرد: در فرهنگ اسلام، افراد جامعه همانند سرنشینان یک کشتی هستند و چنانچه یکی از آن‌ها بخواهد دیواره کشتی را سوراخ کند، همگی وظیفه دارند که مانعش شوند وگرنه همه آن ها غرق خواهند شد.

بابایی با اشاره به سخنان امام باقر گفت: امام باقر علیه السلام این فریضه الهی را ضامن اجرای واجبات می دانند و می فرمایند: «به وسیله امر به معروف و نهی از منکر، واجبات به پا داشته می شود و راه ها امن و کسب ها حلال و ظلم ها دفع و زمین آباد می شود. دشمنان به قبول انصاف وادار می شوند و کارها روبه راه می شود.»

به گزارش قائم آنلاین، برخی به اشتباه امر به معروف و نهی از منکر را موجب سلب آزادی افراد و دخالت در امور شخصی دیگران، یا عامل ایجاد اعمال خشونت آمیز می‌دانند در حالی که فلسفه امر به معروف و نهی از منکر، احیای احکام الهی، کنترل جامعه و جلوگیری از هرج و مرج است.

اگر امر به معروف و نهی از منکر با شرایط تعیین شده در احکام دینی به اجرا در آید، هیچ گاه با آزادی های فردی و سلب امنیت افراد منافات نخواهد داشت.