رویارویی اروپا با ریسک سهمیه‌بندی انرژی

به گزارش عصرقائم، توقف سه روزه فعالیت خط لوله نورد استریم ۱ که مسیر مهم انتقال گاز روسیه به اتحادیه اروپاست، از روز چهارشنبه آغاز شد و نگرانی‌های گسترده‌ای وجود دارد که مسکو بهانه دیگری برای کاهش بیشتر عرضه پیدا کرده و صادرات گاز به این منطقه را به طور کامل قطع کند.

چند ساعت پیش از توقف فعالیت نورد استریم، شرکت دولتی گازپروم با لحن نگران کننده‌ای به نیروگاه فرانسوی اِنژی اعلام کرد که تحویل گاز به این نیروگاه را از روز پنج شنبه به دلیل اختلاف بر سر پرداخت، متوقف خواهد کرد. این اقدام که به عنوان تلافی‌جویی مسکو برای تحریم‌های مربوط به حمله به اوکراین دیده می‌شود، عرضه گاز روسیه به اروپا را به میزان بیشتری کاهش می دهد.

بدترین سناریوی ممکن، توقف کامل عرضه گاز روسیه به این منطقه و سرمای زودهنگام است. با گزینه‌های معدودی که وجود دارند، افزایش تقاضای گرمایشی، قیمت‌ها را به رکورد بالایی خواهد رساند و ممکن است زمینه را برای ناآرامی اجتماعی فراهم کرده و عزم اروپا برای حمایت از اوکراین را به محک بگذارد.

گازپروم اعلام کرده که تعمیرات و بازرسی‌های معمول از ایستگاه کمپرسور نورد استریم، ضروری است. با کاهش تدریجی عرضه گاز روسیه و افزایش تنش در بازارهای انرژی، این جدیدترین قسمت بازی موش و گربه بین کرملین و اروپاست. تعطیلی سه روزه نورد استریم تنها چند هفته پس از تعطیلی طولانی این خط لوله برای کارهای تعمیراتی انجام می‌گیرد.

کرملین تقصیر را به گردن اروپا انداخته و اعلام کرده که تنها مانع تامین گاز از طریق نورد استریم، تحریم‌ها بوده است. توربینی که برای تعمیر ارسال شده بود، هنوز به محل خود برنگشته و مسکو و برلین بر سر اسناد مورد نیاز برای فراهم کردن امکان بازگشت این توربین به روسیه، مشاجره می‌کنند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین روز سه شنبه گفت: سوای مشکلات فنی ناشی از تحریم‌ها، این ضمانت وجود دارد که هیچ چیز مانع تحویل گاز نمی‌شود.

جریان گاز در نورد استریم متوقف شده است و به گفته لئون ایزبیکی، تحلیلگر گاز شرکت انرژی اسپکتس، قیمت‌ها نشان دهنده آن است که بازار ۳۰ درصد احتمال می‌دهد تحویل گاز به اروپا از طریق این مسیر حتی در سطح حداقلی هفته‌های اخیر ازسرگرفته نشود.

آلمان در مرکز این بحران قرار دارد چرا که نقطه اتصال نورد استریم به شبکه گاز اروپاست و منازل و کارخانه‌های این کشور وابستگی شدیدی به گاز دارند. کلوس مولر، رئیس رگولاتور انرژی آلمان گفت: بزرگترین اقتصاد اروپا باید مصرف گاز را حداقل ۲۰ درصد کاهش دهد و منابع تامین دیگری پیدا کند تا بتواند فصل زمستان را سپری کند. اگر بتوانیم این کار را انجام دهیم، شانس این را داریم که زمستان امسال و سال آینده را پشت سر بگذاریم. اگر موفق نشویم، اوضاع ممکن است دشوار شود.

ذخایر گاز آلمان ۸۳ درصد پر شده و حتی اگر به سطح ۹۵ درصدی هدف گذاری شده برسد، در صورت قطع عرضه گاز روسیه، کمتر از سه ماه تقاضای گرمایش و تقاضای برق و مصرف صنعتی را پوشش می‌دهد. این رگولاتور در صورت اعلام وضعیت اضطراری، توزیع گاز را کنترل خواهد کرد.

پس از این که شرکت یونی‌پر – بزرگترین خریدار آلمانی گاز روسیه- روز دوشنبه خواستار افزایش خط اعتبار دولتی به ۱۳ میلیارد یورو برای اجتناب از انحلال شد، فوریت حمایت از بخش انرژی و همزمان، حمایت از مصرف کنندگان آسیب پذیر، جدی‌تر شد.

کومرس بانک هشدار داده است اگر عرضه گاز روسیه به طور کامل متوقف شود، آلمان دچار رکود شدیدی خواهد شد. آژانس اعتبارسنجی فیچ در گزارشی اعلام کرد در حالی که آلمان به دلیل وابستگی عمیق به واردات گاز از روسیه، آسیب پذیرترین کشور اروپایی است اما این ریسک، به اتریش و ایتالیا هم گسترش پیدا کرده است. بعضی از کشورهای دیگر هم گاز روسیه را از طریق همسایگانشان دریافت می‌کنند و قطع صادرات روسیه، ممکن است تجارت آنها را مختل کند.

صنایع مختلف از زینک و آلومینیوم تا تولید کود، تولیدشان را به دلیل قیمتهای بالای انرژی محدود کرده‌اند. اگر شرکت‌های بیشتری فعالیتشان متوقف کنند، این امر می‌تواند آسیب ماندگاری به اقتصاد اروپا وارد کند.

با وجود این نگرانی‌ها، انتظار می‌رود روسیه تا حدودی عرضه گاز به اروپا که بازار اصلی این کشور است را حفظ کند زیرا اگر تحویل گاز متوقف شود، روسیه منبع درآمد مهمی را از دست خواهد داد.

تحلیلگران گروه گلدمن ساکس هفته گذشته اعلام کردند توقف دائمی نورد استریم، سناریوی پایه آنها نیست و انتظار می‌رود جریان گاز در سطح ۲۰ درصد ظرفیت این خط لوله ازسرگرفته شود. این میزان شاید برای نجات زمستان اروپا کافی باشد.

تاکنون پیش بینی‌ها امیدوارکننده بوده است و طبق گزارش مرکز هواشناسی اروپایی، انتظار می‌رود دمای هوای اوایل اکتبر، بالاتر از حد میانگین باشد.

بر اساس گزارش بلومبرگ، آلمان هم به سختی تلاش کرده تا سبد انرژی خود را متنوع کند. این کشور نیروگاه‌های زغال سوز را دوباره راه انداخته و در حال بررسی تمدید فعالیت تاسیسات هسته‌ای باقی مانده است. همچنین در تلاش برای اتصال به نخستین پایانه‌های ال ان جی شناور در زمستان امسال است.