تجاری‌سازی کود اوره آنتی‌کیک دوست‌دار محیط زیست در کشور

به گزارش عصرقائم، دکتر حسین صباحی، عضو هیأت علمی دانشکده علوم و فنون دانشگاه تهران و مجری طرح تولید کود اوره آنتی کیک، در این باره گفت: محققان دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران موفق به معرفی یک روش کاملاً زیست‌محیط دوست جهت تولید اوره آنتی کیک در خط تولید پتروشیمی برای اولین بار در جهان شدند. در حال حاضر این محصول به مرحله تجاری‌سازی رسیده است و ایران با تولید انبوه این کود می‌تواند این محصول را به کشورهای متقاضی صادر کند.

مجری طرح تولید کود اوره آنتی کیک افزود: در تولید این کود از نانوذرات طبیعی و کاملاً سازگار با سیستم خاک-گیاه برای جلوگیری از کلوخه شدن کود استفاده شده است که علاوه بر سهولت استفاده، مزایای محیط زیستی فراوانی دارد.

صباحی گفت: تاکنون در پتروشیمی‌ها جهت تولید کود اوره آنتی کیکی از فرمالدئید استفاده می‌شد، ولی در کود کامپوزیتی جدید تنها با جایگزینی ۲۰ درصد فرمالدئید با نانو ذرات طبیعی، خاصیت آنتی کیکی ۷۰ درصد، سرعت رهایش اوره حدود ۱۶ درصد و انتشار فرمالدئید به اتمسفر به میزان ۲۲درصد کمتر از اوره معمول است. نتایج آنالیز DSC هم نشان داد که اضافه کردن افزودنی‌های ابداعی به اوره، انرژی لازم برای ذوب و تجزیه اوره را به ترتیب ۴۳ درصد و ۲۳ درصد افزایش داده است.

عضو هیأت علمی دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران افزود: استفاده از نانوذرات طبیعی به جای فرمالدئید در حفظ سلامت کارکنان پتروشیمی و کشاورزان نیز مؤثر است، چراکه فرمالدئید یک ماده سرطان‌زا است که علاوه بر محیط زیست برای سلامتی افراد نیز مضر است.

وی مقاومت در برابر گرما را از دیگر مزایای کود تولیدی عنوان کرد و افزود: این مقاومت در برابر گرما موجب کاهش درصد تولید بیورت در کود تولیدی و همچنین کاهش انتشار آمونیاک از آن به اتمسفر در ضمن کاربرد در مزرعه می‌شود.

تولید انبوه کود اوره با خواص Anti-cake و Slow-release با یک روش کاملا Environment-friendly و Eco-friendly در خط تولید در پتروشیمی، برای اولین بار در جهان اتفاق می‌افتد و این دستاورد علاوه بر افزایش سود حاصل از فروش، باعث ارتقای استانداردهای کیفیت محصول، محیط زیست و کشاورزی و افزایش مزیت رقابتی می‌شود.

به نقل از دانشگاه تهران، این پروژه در همکاری بین دانشکده علوم و فنون، پارک علم و فناوری دانشگاه تهران و شرکت پتروشیمی پردیس پس از ۱۰ سال کار تحقیقاتی و سه سال تلاش برای تولید و تجاری سازی به نتیجه رسید.

کود اوره به عنوان تأمین نیتروژن مورد نیاز گیاهان یک‌ساله از جمله برنج، ذرت، گندم، جو، آفتابگردان، کلزا، سویا گلرنگ، چغندرقند، نیشکر و سایر گیاهان زراعی یک‌ساله در سطح وسیعی در ایران و دنیا در حال استفاده است. به طوری‌که در ایران سالانه حدود ۲ میلیون تن و در جهان حدود ۱۵۰ میلیون تن استفاده می‌شود.
در مورد اهمیت استفاده از کودهای نیتروژنه به خصوص اوره در گیاهان زراعی یک‌ساله می‌توان گفت که در صورت عدم مصرف، تولید این گیاهان تا یک دوم و حتی تا یک سوم مقدار پتانسیل ممکن است کاهش پیدا کند، خصوصاً در خاک‌های مناطق خشک مثل ایران که از نظر ماده آلی ضعیف هستند.

نکته قابل توجه دیگر اینکه یکی از صادارت اصلی پتروشیمی ایران به کشورهایی همچون هند و برزیل همین کود اوره است، بطوری‌که تولید سالانه این کود در ایران ۶.۵ میلیون تن است که بعد از مصرف داخلی، ۴.۵ میلیون تن آن سالانه صادر می‌شود.

اوره کاربرد وسیعی در صنعت چوب برای ساخت چسب رزین اوره فرمالدئید دارد، استفاده از این نوع اوره در تولید چسب چوب می‌تواند باعث استحکام چسب تولیدی و همچنین کاهش خطر انتشار فرمالدئید به اتمسفر شود. کاربرد وسیع دیگر اوره به عنوان کاتالیست در صنعت خودرو است، یکی از گازهای دخیل در پدیده گرمایش زمین و تغییر اقلیم و همچنین تهدیدکننده سلامت انسان، N2O است که به وفور از اگزوز خودروهای دیزلی و کشتی‌ها به اتمسفر منتشر می‌شود. در حال حاضر در اگزوز خودروها از اوره محلول در آب جهت تبدیل این گاز خطرناک به گاز بی‌خطر N2 استفاده می‌شود. اما در صورت بالا رفتن دما تا ۲۴۰ درجه سانتی‌گراد، اوره به بیورت و سیانوریک اسید تبدیل شده و خاصیت کاتالیستی آن کاهش یافته و سبب انتشار مواد سرطان‌زا در هوا می‌شود که در اوره جدید دمای تجزیه آن به سیانوریک اسید از ۲۴۰ درجه سانتی‌گراد به ۳۵۳ درجه سانتی‌گراد افزایش یافته و دیگر ماده خطرناکی تولید نمی‌شود.