مطابق آمار مرکز ثبت احوال در ۹ ماهه ابتدایی سال ۹۵، ۱۳۶ هزار و ۶۵۱ واقعه طلاق در کشور رخ داده است. با مطالعه آماری روند میزان طلاق، بسیاری این روز‌ها از وقوع سونامی طلاق در کشور یاد می‌کنند و برخی با مقایسه شاخص نسبت طلاق به ازدواج برحسب سن زوج و زوجه، ریسک طلاق در گروه‌های سنی مختلف را ارزیابی می‌کنند. اما این شاخص تا چه اندازه می‌تواند گویا باشد و آیا برمبنای آمار ارائه‌شده از ثبت احوال می‌توان به این نتیجه رسید که چه رابطه‌ای بین سن ازدواج و طلاق وجود دارد؟ و می‌توان بر مبنای آمار طلاق مناسب‌ترین سن ازدواج را تخمین زد؟
درست است که تلاش در جهت علت‌یابی طلاق‌ها در میان زوجین همچنین تحلیل این موضوع که بیشترین میزان طلاق‌ها عمدتاً در ازدواج‌های کدام گروه‌های سنی رخ داده است و در کنار آن ارزیابی گروه‌های سنی که دارای بیشترین میزان ازدواج و طلاق هستند، می‌تواند جهت پیشگیری از ادامه یافتن روند افزایشی طلاق مؤثر باشد، اما آیا آمارهایی که به طور سالیانه توسط سازمان ثبت احوال کشور منتشر و دردسترس کارشناسان قرار می‌گیرد، می‌تواند ملاک مناسبی برای توصیف این فرآیند باشد؟ در اردیبهشت ماه سال ۹۲ مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال در مصاحبه‌ای بیان کرد که ازدواج‌های سنین ۲۰ تا ۲۴ سال شانس موفقیت بیشتری نسبت به گروه‌های سنی دیگر دارد و با بالا رفتن سن ازدواج زوجین، تعداد طلاق‌ها افزایش می‌یابد. اما استناد او به آمار و ارقامی که بر مبنای آن تحلیل کرده است چندان مشخص نیست. همچنین مطابق آمارهایی که سازمان ثبت احوال کشور منتشر می‌کند نمی‌توان نتیجه‌گیری قاطعی در این رابطه کرد.
شاخص طلاق برحسب سن ازدواج، شاخص چندان دقیقی نیست
در همین رابطه دکتر شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس و استاد دانشگاه گفت: شاخصی که نسبت ازدواج به طلاق را بر اساس رده‌های سنی ارزیابی می‌کند قبول ندارم، چون شاخص دقیقی نیست. به این دلیل که اگر آمار طلاق مثلاً در محدوده سنی ۲۰ تا ۲۵ سال را در نظر بگیریم، مشخص نیست که این آمار متعلق به ازدواج‌های همان رده سنی باشد.
چهار گروه سنی که بالاترین میزان طلاق را به خود اختصاص داده‌اند
کاظمی‌پور با این نظر که نمی‌توان به طور دقیق گفت که ازدواج در کدام گروه سنی بیشترین ریسک طلاق را با خود به همراه می‌آورد، نتیجه‌گیری کرد که ارزیابی‌هایی که تاکنون درباره مناسب‌ترین سن ازدواج منتشر می‌شود چندان دقیق نیست، اما می‌توان به صورت جداگانه میزان طلاق در گروهای سنی زنان و مردان را محاسبه کرد. او ادامه داد: بر همین مبنا از تعداد طلاق‌هایی که در سال ۹۵ به تفکیک گروه‌های سنی زنان منتشر شده است، بیشترین درصد طلاق‌ها متعلق به زنان ۲۵ تا ۲۹ ساله است که ۲۲ درصد از طلاق‌های سال ۹۵ مربوط به زنان این گروه سنی است. بعد از آن مربوط به زنان ۲۰ تا ۲۴ است که تقریباً ۲۰ درصد طلاق‌ها را شامل می‌شود و پس از آن گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ ساله قرار دارد که عدد ۱۹ درصد را نشان می‌دهد و در نهایت زنان ۳۵ تا ۳۹ سال نیز در گروه بیشترین آمار ۹ ماهه طلاق در سال ۹۵ قرار می‌گیرند.
این جمعیت‌شناس افزود: این تقریباً ۴ گروه سنی است که بالاترین طلاق سال ۹۵ را به خود اختصاص داده است. البته در دیگر گروه‌های سنی زنان هم، طلاق اتفاق افتاده است مثلاً زنان ۴۰ تا ۴۴ ساله ۶. ۴ درصد آمار طلاق‌ها را به خود اختصاص داده‌اند و در ۴۵ تا ۴۹ ساله‌ها ۴ درصد و در بازه سنی ۵۵ ساله ۲. ۴ درصد؛ یعنی در همه سنین طلاق اتفاق افتاده است، اما در سنین بالا کمتر و در سنین پایین بیشتر احتمال طلاق وجود دارد.
بررسی آمار طلاق در سنین مختلف بر اساس میزان همسردار‌ها
کاظمی‌پور همچنین شاخص ارزیابی دیگری نیز برای محاسبه میزان طلاق‌ها براساس سن ازدواج معرفی کرد و گفت: محاسبه دیگری که وجود دارد و به نظرم دقیق‌تر از روش‌های محاسبه دیگر است، این است که طلاق‌های هر گروه سنی را به همسردارهای همان سن در نظر بگیریم. حالا این همسردار‌ها ممکن است سال گذشته ازدواج کرده باشند و ممکن است سابقه ازدواجشان به چند سال گذشته برگردد، ولی چون همسردار هستند ممکن است در معرض طلاق قرار بگیرند.
او ادامه داد: به همین دلیل تعداد طلاق‌های سال ۹۵ را به همسردارهای سال ۹۵ ارزیابی کردم و بالاترین آمار برای زنان ۱۰ تا ۱۴ ساله به‌دست آمده است. البته تعداد ازدواج در این رده سنی خیلی پایین است. بعد از گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ ساله، زنان ۱۵ تا ۱۹ ساله با ۳. ۲ درصد و سپس گروه سنی زنان ۲۰ تا ۲۴ ساله با ۱. ۹ درصد است.
تفاوت آمار طلاق در گروه‌های سنی مختلف و آمار وضعیت طلاق نسبت به همسردار‌ها در هر گروه سنی
این جمعیت‌شناس در نهایت به گروه سنی زنان ۲۵ تا ۲۹ ساله اشاره کرد و با بیان این‌که این زنان در شاخص قبلی بالاترین میزان طلاق را داشتند، اما وقتی با جمعیت زنان همسردار مقایسه می‌کنیم تن‌ها ۱. ۳ درصد را به خود اختصاص می‌دهند، افزود: به طور کلی هر چقدر که رده‌های سنی بالاتر می‌رود، آمار طلاق کاهش می‌یابد و دلیل این کاهش برای این است که در رده‌های سنی بالاتر تعداد همسردارهای ما نیز افزایش می‌یابد. البته متأسفانه در این شاخص هم مشخص نیست که ازدواج‌ها در چه سنی صورت گرفته است و زمانی‌که سرشماری می‌شود هیچ سؤالی در این رابطه پرسیده نمی‌شود.
۴۷ درصد طلاق‌ها در ۵ سال اول زندگی رخ می‌دهد
کاظمی‌پور همچنین در بررسی آمار طلاق بر اساس سنوات زناشویی گفت: به عنوان مثال در سال ۹۵ تقریباً ۴۷ درصد طلاق‌ها زیر ۵ سال دوام داشتند و بالاترین ریسک طلاق در ۵ سال اول زندگی است. به همین ترتیب ۵ سال دوم زندگی مشترک ۲۲. ۵ درصد، ۵ سال سوم یعنی زوجینی که ۱۰ تا ۱۵ سال پیش ازدواج کرده‌اند ۱۳ درصد، پنج سال چهارم یعنی کسانی که ۱۵ تا ۲۰ سال پیش ازدواج کردند ۷ درصد و پنج سال پنجم حدود ۵ درصد طلاق‌ها را به خود اختصاص داده است.
نمی‌توان ارزیابی درستی از ریسک طلاق در ازدواج‌هایی که در سنین مختلف رخ می‌دهد ارائه داد
این استاد دانشگاه در نهایت خاطر نشان کرد: در کل نمی‌توانیم به طور قطع و یقین بگوییم زنانی که در سنین بالا و یا در سنین پایین ازدواج کرده‌اند، ریسک طلاق بیشتر یا کمتری دارند، چون آمار تفکیک‌شده و دقیقی در این رابطه وجود ندارد و در مجموع طلاق برخواسته از گروهی است که در سال‌های قبل ازدواج کرده‌اند. مگر این‌که ازدواج‌های هرسال را بر مبنای طلاق‌های همان یک سال اول در نظر بگیریم که نسبت آن عدد ۱. ۳ درصد را نشان می‌دهد و تفسیر این آمار این است که از هر ۱۰۰۰ ازدواجی که در سال اتفاق می‌افتد ۱۳ طلاق رخ می‌دهد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0