چرا خون در اسلام نجس است؟

واقعیت آن است که فلسفه برخی از احکام دقیقاً معلوم نیست اگر چه در پیشگاه الهی مصلحت واقعی و حقیقی دارد که ما از آن‏ها خبر نداریم و به همین خاطر باید تعبداً آن‏ها را پذیرفت، اما در برخی از روایات به علت حکم تصریح شده است، نجاست و حرمت خون از این امر مستثنا نبوده و نجاست و حرمت مبتنی بر مفاسد و پیامدهای منفی است که در خوردن خون وجود دارد. به نظر می‌‏رسد بین نجاست خون و حرمت خوردن آن رابطه وجود دارد، یعنی به دلیل زیان‏‌هایی که در خوردن وجود داشته، اسلام نخست به نجاست آن حکم کرده است تا از خوردن آن پرهیز شود.

یکی از نویسندگان در ذیل و تفسیر آیه ۱۷۳ بقره می‏نویسد. دومین چیزی که در آیه تحریم شده «خون» است. خونخواری هم زیان جسمی دارد و هم اثر سوء اخلاقی، چرا که خون از یک سو ماده کاملاً آماده‏ای است برای پرورش انواع میکروب‌‏ها. تمام میکرب هایی که وارد بدن انسان می‏شوند، به خون حمله می‏کنند. و آن را مرکز فعالیت خویش قرار می‏‌دهند، به همین دلیل گلبول‏‌های سفید که پاسداران و سربازان کشور تن انسانند، همواره در منطقه خون پاسداری می‏‌کنند تا میکروب‌‏ها به این سنگر حساس که به تمام مناطق بدن ارتباط نزدیک دارد، راه پیدا نکنند. مخصوصاً هنگامی که خون از جریان می‏افتد و به اصطلاح می‏میرد، گلبول‏‌های سفید از بین می‏رود، به همین دلیل میکروب‏‌ها که میدان را خالی از حریف می‏بینند.

به سرعت زاد و ولد کرده و گسترش می‏یابند، بنابر این اگر گفته شود خون به هنگامی که از جریان می‏افتد، آلوده‏ترین اجزای بدن انسان و حیوان است، گزاف گفته نشده (خونی که در رگ‏‌ها جریان نداشته باشد، خون مرده محسوب می‏شود و همین طور خونی که از حلق به هنگام خوردن پایین رود، خون مرده است). از سوی دیگر امروزه در علم غذاشناسی ثابت شده که غذاها از طریق تأثیر در غده‏‌ها و ایجاد هورمون‌ها در روحیات و اخلاق انسان اثر می‏‌گذارند. از قدیم نیز تأثیر خونخواری و قساوت و سنگ دلی به اثبات رسیده است… در حدیثی می‏‌خوانیم:«آنها که خون می‌‏خورند، آن چنان سنگدل می‌‏شوند که حتی ممکن است دست به قتل پدر و مادر و فرزند خود بزنند».

به خاطر زیان‌‏های اخلاقی، روانی و جسمی خون بوده است که اسلام هم به نجاست آن حکم نموده و هم به تحریم آن

«انّما حرّم علیکم المیتة الدّم و لحم الخنریر»

«خداوند تنها مردار و خون و گوشت خوک و آن‏چه را با نام غیر خدا سر بریده‏‌اند، بر شما تحریم کرده است»

در اسلام از خوردن خون نهی و به نجاست آن حکم شده است، اما استفاده‌‏های معقول مانند تزریق خون برای نجات جان مجروحان و بیماران و مانند آن، اشکال ندارد، حتی دلیلی بر تحریم خرید و فروش خون برای این موارد در دست نیست، چرا که استفاده‌‏های عقلایی و مشروع مورد نیاز عمومی است و این بدان جهت است که آثار منفی خون در نجاست و حرمت خوردن نقش دارند.