وقتی داوود اغلو با عصبانیت از اسد خواست استعفا دهد

دکترین تنش صفر داوود اوغلو، استراتژی میانه برای نفوذ نرم در کشورهای دیگر و احیاء نوعثمانی‌گری بود.

موفقیت این دکترین بر دو اصل زیر مشروط بود:

۱- سیاست تنش صفر با همسایگان و ایجاد روابط حسنه با قدرت‌های نوظهور

۲- حل مشکلات داخلی از جمله مسئله اقلیت‌ها به‌ویژه کُردها از طریق مذاکره

اما در کوتاه زمانی از آغاز تغییرات گسترده در جهان عرب موسوم به بهار عربی، دکترین داوود اوغلو به ورطه‌ ابطال رسید و عملاً ترکیه با کلیه همسایگان خود و قدرت نوظهور وارد بحران و تنش فزاینده شد و مذاکره صلح با کردها نه‌ تنها به شکست انجامید بلکه آغازی برای جنگ داخلی در این کشور شد.

داوود اوغلو در سال ۲۰۱۱ که اولین شورش‌ها در سوریه آغاز شد، وزیر امور خارجه ترکیه بود و در آن روزها به دمشق سفر کرد و با بشار اسد، رئیس‌جمهوری این کشور جلسه محرمانه برگزار کرد. این جلسه پر تنش ساعت‌ها به طول انجامید که نتایج آن جلسه را کل دنیا انتظار می‌کشید، اما در مورد این جلسه اطلاعات متناقضی به رسانه‌ها داده شد. اولین اظهاراتی که داوود اوغلو در مورد این جلسه ابراز داشت این بود که پیام رجب طیب اردوغان را در خصوص توقف عملیات نظامی و آغاز سریع اصلاحات سیاسی به بشار اسد رساندم. سپس به رسانه‌ها اعلام شد که جلسه داوود اوغلو و بشار اسد، تنش در سوریه را کاهش خواهد داد و ثبات در این کشور به زودی برقرار خواهد شد، اما بشار اسد اعلام کرد که هیچ زمانی دست از مبارزه علیه گروه‌های تروریستی برنخواهد داشت.

هفته‌ها و ماه‌ها گذشت و در زمانی که فشار آمریکا علیه بشار اسد افزایش یافته بود، داوود اوغلو در مصاحبه اختصاصی با یکی از شبکه‌های تلویزیونی ترکیه اعلام کرد:

«رژیم بشار اسد بیشتر از چند هفته دیگر دوام نخواهد داشت و سرنگون خواهد شد».

در آن زمان داوود اوغلو اطمینان داشت که با توجه به بحران داخلی در سوریه به زودی حکومت اسد سقوط می‌کند، اما امروز مشاهده می‌کنیم که بشار اسد مقتدرتر از همیشه به ریاست جمهوری خود ادامه می‌دهد، اما داوود اوغلو نه‌ تنها از سمت خود برکنار شده، بلکه توسط اردوغان و هم‌ حزبی‌هایش به حاشیه رانده شده است.

در جلسه چند ساعته داوود اوغلو با بشار اسد چه گذشت است؟ و چرا محتوای گفت‌وگوهای آن جلسه محرمانه باقی مانده است؟ به تازگی از یک منبع موثق که به عنوان عضوی از هیئت داوود اوغلو در آن جلسه حضور داشت و نخواسته نامش فاش شود اطلاعات قابل‌ تأملی درز کرده است. وی در مورد جلسه داوود اوغلو با بشار اسد می‌گوید:

«بشار اسد از داوود اوغلو درخواست کرد که چهار ماه به او فرصت داده شود تا شورش‌های سوریه را کنترل کند و کشور را به ثبات و آرامش برساند و سپس اصلاحات سیاسی و دموکراتیکی که مد نظر ترکیه است اجرا کند. در آن لحظه احمد داوود اوغلو به شدت عصبانی شد و نتوانست خشم خود را کنترل کند و با مشت به روی میز کوبید و فریاد زد که تو باید استعفا بدهی. بشار اسد از این حرکت داوود اوغلو شوکه شد و پس از چند دقیقه سکوت گفت: هرگز استعفا نخواهم داد و جلسه تمام است.»

سال‌ها گذشت و بشار اسد همچنان در قدرت باقی مانده و داوود اوغلو توسط اردوغان از صحنه سیاسی ترکیه حذف شد. سقوط دولت داوود اوغلو اگرچه به دلخواه و تصمیم اردوغان صورت گرفت، ولی طبیعی‌ترین بازتاب شکست و ناکامی سیاست‌های دولتش محسوب می‌شود.