چرا همیشه احساس گرسنگی می‌کنید؟

اما اگر وعده‌ی خود را کامل خورده‌اید و قبل از فرا رسیدن زمان وعده‌ی بعدی، خیلی احساس گرسنگی می‌کنید، مشکلی هست که نباید آن را سرسری بگیرید. مدام احساس گرسنگی داشتن، علامت خوبی نیست. دلایل زیادی می‌توانند پشت گرسنگی‌های ناسالم‌تان پنهان باشند. در چنین مواردی، باید هر چه زودتر علت را پیدا کرده و جلوی عواقب جدی‌تر را بگیرید.

۱. خوب نخوابیدن

آنهایی که خواب با کیفیتی ندارند یا به سختی می‌توانند حداقل ۷ تا ۸ ساعت در شب بخوابند، ممکن است تمام وقت احساس گرسنگی کنند. نداشتن خواب کافی شبانه می‌تواند روی هورمون‌های مربوط به گرسنگی و اشتها تاثیر بگذارد و سطح گرلین را بالا ببرد. گرلین هورمونی است که اشتها را تحریک می‌کند و ضمنا سطح لپتین را که هورمون احساس سیری است کم می‌کند.

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ دریافت خواب ناکافی می‌تواند منجر به انتخاب غذاهایی شود که باعث افزایش وزن می‌شوند. در سال ۲۰۱۶ مطالعه‌ای انجام شد و محققان توضیح دادند که افزایش سطح اندوکانابینوئید ِ در گردش می‌تواند مکانیسمی باشد که بواسطه‌ی آن، کمبود خواب، منجر به مصرف غذای بیشتر مخصوصا از نوع اسنک شود حتی با وجود اینکه اینگونه خوراکی‌ها نمی‌توانند انرژی زیادی تامین کنند.

علاوه بر احساس گرسنگی، سایر علامت‌های کمبود خواب شامل بد خلقی، شلختگی، هشیار نبودن، افزایش حوادث و تصادف، عدم توانایی برای حفظ سطح هشیاری در طول روز و افزایش وزن می‌شود. سعی کنید هر شب ۷ تا ۸ ساعت بخوابید تا با حفظ انرژی لازم، هورمون‌های گرسنگی‌تان تنظیم شوند.

۲. استرس بیش از حد

هنگام واکنش جنگ یا گریز، هورمون استرس بدن افزایش می‌یابد. این هورمون، بدن‌تان را متقاعد می‌کند که غذا بخورد. در واقع کورتیزول شما را مجبور می‌کند به دنبال غذاهای پُر از قند و چربی بروید.

بیشتر غذا خوردن در زمان استرس داشتن، نه تنها اضطراب یا هیجانات منفی‌تان را تخفیف نمی‌دهد بلکه نیاز به بیشتر خوردن را افزایش داده و منجر به افزایش وزن و مشکلات دیگر می‌شود.

آزمایشات علمی نشان داده یک واکنش روانی – فیزیولوژیکی نسبت به استرس می‌تواند بر رفتارهای مربوط به خوردن اثر بگذارد. به مرور زمان این تغییرات می‌تواند هم بر وزن و هم برسلامتی تاثیر بگذارد. برخی از افرادی که استرس دارند یا افسرده هستند، پُرخوری می‌کنند چون هورمون گرسنگی گرلین در بدن‌شان بالاست. سایر علائم مربوط به استرس شامل خشم، خستگی، سر درد، مشکلات خواب، ناراحتی معده و … می‌شود. برای غلبه بر استرس، ورزش و مدیتیشن کنید. حتی گوش دادن به موسیقی هم می‌تواند به کنترل استرس کمک کند.

۳. مشکلات تیروئید

گرسنگی بیش از حد به پُر کاری تیروئید نیز می‌تواند مربوط باشد که یکی از بیماری‌های شایع تیروئیدی است. وقتی سطح هورمون تیروئید بسیار بالاست، عملکردهای حیاتی بدن نیز سرعت گرفته و شما انرژی بیشتری صرف می‌کنید. در نتیجه با سرعت گرفتن متابولیسم، گرسنگی بیشتری هم احساس خواهید کرد.

اگر دچار پُر کاری تیروئید باشید، حتی بعد از پُر خوری کردن هم وزن اضافه نخواهید کرد، بلکه به دلیل کالری سوزی سریع‌تر، وزن از دست خواهید داد. علاوه بر تغییر اشتها و بزرگ شدن غده‌ی تیروئید، سایر علائم پُر کاری تیروئید شامل نبض تند، بیرون زدگی چشم‌ها، احساس اضطراب، تعریق زیاد، ضعف عضلانی و احساس تشنگی حتی بعد از نوشیدن آب می‌شود.

۴. پایین بودن قند خون

پایین بودن قند خون یا هیپوگلیسمی یعنی اینکه گلوکز موجود در بدن‌تان به سطح خیلی پایینی افت کرده است. پایین بودن قند خون می‌تواند احساس گرسنگی به شما بدهد. مغز به انرژی نیاز دارد و گلوکز را به عنوان سوخت مصرف می‌کند. بنابراین زمانی که قند خون‌تان افت می‌کند، قدرت مغزتان هم کم می‌شود. سپس مغز سیگنال‌هایی می‌فرستد که اعلام کند بدن به سوخت نیاز دارد و در نتیجه شما احساس گرسنگی می‌کنید.
افرادی که قند خون‌شان معمولا پایین است، زود هم عصبانی می‌شوند که دلیل آن همان گرسنگی ناشی از افت قند خون است و به آن «hangry» می‌گویند.

محققان دریافته‌اند وقتی همسران دچار افت قند خون می‌شوند، بیشتر از دست همدیگر عصبانی شده و وارد مشاجره می‌شوند. علاوه بر گرسنگی، سایر علائم افت قند خون شامل اضطراب، رنگ پریدگی، تعریق، مور مور شدن اطراف دهان و به طور کلی احساس ناخوشی می‌شود. پایین بودن قند خون، برای افراد مبتلا به دیابت، یک مشکل عادی است اما آنهایی که به بیماری‌های دیگری چون هپاتیت و اختلالات کلیوی دچار هستند یا مشکلاتی با غدد آدرنال یا هیپوفیز خود دارند نیز ممکن است با این عارضه مواجه شوند.

۵. دیابت

هم دیابت نوع اول و هم دیابت نوع دوم می‌تواند موجب گرسنگی‌های مکرر شود. در شرایط نرمال، بدن قند موجود در غذا را به سوختی به نام گلوکز تبدیل می‌کند. اما اگر دیابت داشته باشید، قند موجود در غذایی که می‌خورید، ممکن است وارد بافت‌ها نشود تا به آنها انرژی بدهد و این اتفاق می‌تواند موجب شود عضلات و سایر بافت‌های بدن نیاز به غذای بیشتری را اعلام کنند.

علاوه بر افزایش اشتها، سایر علائم دیابت شامل تشنگی زیاد، تکرر ادرار، کاهش وزن غیر موجه، تاری دید، زخم‌ها و بریدگی‌هایی که التیام‌شان زمان زیادی طول می‌کشد، احساس مور مور شدن در دست‌ها یا پاها و خستگی مداوم می‌شود. شما چه دیابت نوع اول داشته باشید یا دیابت نوع دوم، باید سطح قند خون‌تان را تحت کنترل بگیرید تا بر سایر اندام‌های‌تان تاثیر منفی نگذارد.

۶. عفونت انگلی

زمان‌هایی گرسنگی‌های مکرر حتی بعد از به موقع خوردن غذا می‌تواند علامت عفونت انگلی در روده‌ها باشد. کرم‌ها مخصوصا کرم‌هایی چون کرم‌های نواری یا کرمک می‌توانند بدون اینکه علامتی داشته باشید مدت‌ زمان بسیار طولانی در بدن شما زندگی کنند. کرم تمام مواد مغذی بدن را می‌بلعد و از این رو شما بیشتر از حد طبیعی احساس گرسنگی خواهید کرد. کسی که دچار عفونت انگلی است ممکن است احساس گرسنگی شدیدی مخصوصا در ابتدای صبح داشته باشد و همچنین بعد از خوردن غذا، احساس سیری نکند. اگر بیشتر از حد نرمال احساس گرسنگی می‌کنید و کاهش وزن هم داشته‌اید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

۷. سندرم پیش از قاعدگی (PMS)

زنانی که در دوره‌ی پیش از شروع قاعدگی هستند نیز ممکن است احساس کنند اشتهای‌شان بیشتر شده است. تغییرات هورمونی که طی نیمه‌ی دوم سیکل قاعدگی روی می‌دهد و یک تا دو روز بعد از شروع قاعدگی برطرف می‌شود می‌تواند تمام وقت احساس گرسنگی به شما بدهد. همچنین تغییرات دمای بدن در این دوره نیز روی اشتها اثر می‌گذارد. علائم سندرم پیش از قاعدگی علاوه بر احساس گرسنگی، شامل احساس خستگی و دهیدراته شدن بدن می‌شود. سایر علائم نیز شامل نفخ، سر درد، حساس شدن سینه‌ها، نوسانات خلقی، خستگی و مشکلات خواب می‌شود. برای کنترل اشتها قبل از شروع قاعدگی، در هر وعده غذاهای سرشار از پروتئین مصرف کنید و غذاهای فرآوری شده و کربوهیدرات‌های تصفیه شده و قندها را به حداقل برسانید.

۸. بارداری

بسیاری از مادران باردار افزایش اشتها را تجربه می‌کنند که چیز بدی نیست. در واقع افزایش اشتها باعث می‌شود جنین، مواد مغذی کافی برای رشد دریافت کند. افزایش وزن در دوران بارداری کاملا طبیعی است.

اما افزایش اشتها در زمان بارداری به معنی چراغ سبزی برای خوردن هر چیزی که دوست دارید نیست. دریافت کالری در دوران بارداری باید بیشتر شود اما شما به خوردن غذاهای سالم نیاز دارید؛ غذاهای طبیعی، سبزیجات سبز، میوه‌های تازه و مغزها برای شما عالی و لازم هستند. حتما می‌دانید که باید از خوردن غذاهای فرآوری شده و بسیار شیرین پرهیز کنید. مصرف غذاهای خوب و سالم، هم شما و هم جنین‌ در حال رشدتان را سالم نگه می‌دارد و جلوی پُر خوری‌تان را می‌گیرد.

۹. دهیدراته شدن بدن

وقتی بدن مدام دچار کم آبی باشد احساس گرسنگی خواهید کرد. بسیاری از افراد تشنگی را با گرسنگی اشتباه می‌گیرند. تشنگی زمانی روی می‌دهد که بدن به آب نیاز دارد. اما ممکن است سیگنال تشنگی با سیگنال گشنگی اشتباه گرفته شود زیرا همان بخش از مغر (هیپوتالاموس) هر دو سیگنال را می‌فرستد. اگر بدن دهیدراته شود، مغز سیگنالی می‌فرستد که اعلام کند شما باید چیزی بخورید در حالیکه شما فقط به مصرف مایعات نیاز دارید. سلول‌ها نیز برای استفاده از مواد مغذی موجود در غذاهایی که می‌خورید به آب نیاز دارند. کمبود مواد مغذی در دسترس سلول‌ها باعث می‌شود بدن‌تان غذای بیشتری بطلبد.

وقتی دهیدراته می‌شوید، علاوه بر احساس گرسنگی، با علائمی چون یبوست، خشکی پوست، احساس آشفتگی، کمبود انرژی، سرگیجه، خشکی چشم و کاهش ادرار نیز مواجه خواهید شد. این بار که احساس گرسنگی کردید، یک لیوان آب بنوشید تا گرسنگی‌تان برطرف شود.

۱۰. نوشیدن الکل

مصرف روزانه‌ی الکل نیز می‌تواند دلیلی برای احساس گرسنگی مداوم‌تان باشد. نوشیدن الکل می‌تواند موجب افزایش هورمون گرلین شود که مسئول ایجاد احساس گرسنگی است. همچنین معلوم شده هنگام نوشیدن الکل، تمایل به غذا بیشتر می‌شود.

همچنین مصرف الکل می‌تواند بدن را دهیدراته کند و در نتیجه شما را گول بزند و فکر کنید نیاز دارید غذا بخورید در حالیکه به آب نیاز دارید. مطالعات نیز نشان داده که الکل، مغز را در حالت گرسنگی کشیدن قرار می‌دهد و اشتها را بیشتر می‌کند.

سایر علت‌ها

. با عجله خوردن هم می‌تواند سبب پُر خوری شده و به محض پایان غذا دوباره احساس گرسنگی کنید. آهسته‌تر غذا بخورید، هر لقمه را به خوبی بجوید و از غذای‌تان لذت ببرید.

. صبحانه نخوردن می‌تواند باعث گرسنگی‌های مکرر شود.

. مصرف غذاهای فرآوری شده مانند نان سفید، کلوچه و حتی سس سالاد می‌تواند قند خون را ناگهان بالا برده و احساس گرسنگی بیشتری نسبت به قبل برای‌تان باقی بگذارد.

. مصرف زیاد کربوهیدرات‌های نشاسته‌ای هم اشتها به غذا را بیشتر می‌کند.

. پروتئین کم چرب و چربی‌های سالم می‌توانند سیری بیشتری به شما بدهند. اگر مرتبا از آنها مصرف نکنید معده‌تان برای مدت زمان طولانی نمی‌تواند پُر بماند و احساس گرسنگی خواهید کرد.

. نوشابه‌های رژیمی، تاثیر منفی بر اشتها دارند.

. آدامس جویدن، حتی بدون قند ان، می‌تواند گرسنه‌تان کند.

. اختلالات ژنتیکی مانند سندرم پرادر ویلی (PWS)، نیز گاهی علت گرسنگی‌های زیاد هستند. همچنین ناهنجاری‌های کروموزمی نیز می‌توانند موجب افزایش اشتها شوند.

. اختلالات خوردن مانند بولیمیا می‌توانند اشتهای زیادی ایجاد کنند.

. بیماری‌های روحی روانی مانند اختلال دو قطبی و جنون ادواری می‌توانند افزایش اشتهای عجیبی شوند.

. داروهایی خاص نیز می‌توانند علت گرسنگی‌های مداوم باشند. داروهای ضد افسردگی و کورتیکواستروئیدها می‌توانند حتی بعد از خوردن غذای کافی نیز به فرد احساس گرسنگی بدهند.