توقف ساخت ۱۳ پالایشگاه نفت

آمارهای رسمی منتشر شده از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی حاکی از آن است که اعمال سیاست‌های مختلف قیمتی و غیر قیمتی دولت به‌منظور مدیریت و مهار مصرف بنزین در کشور تاکنون جواب نداده است.

بر اساس گزارش رسمی شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی که در سایت وزارت نفت منتشر شده است، از ابتدای سال جاری تاکنون با وجود افزایش قیمت بنزین به بیش از یکهزار تومان و حذف بالغ بر ۶ میلیون سهمیه بنزین خودروها و موتورسیکلت‌ها، اما مصرف این فرآورده استراتژیک نفتی به جای کاهش با افزایش همراه بوده است.

از این رو از ابتدای سال‌جاری تاکنون بیش از ۶ میلیارد و ۶۵۰ میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف شده که متوسط مصرف این محصول پرطرفدار نفتی در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته رشدی حدود سه درصدی داشته است.

از سوی دیگر با توجه به ضرب الاجل تعیین شده از سوی دولت تدبیر و امید مبنی بر ابطال سهمیه‌های بنزین ۷۰۰ تومانی ذخیره سازی شده در کارت‌های سوخت تا پایان شهریور ماه، پیش بینی می‌شود همزمان با به پایان رسیدن ماه مبارک رمضان و آغاز سفرهای تابستانی، یک جهش جدید در مصرف بنزین کشور به ثبت برسد.

سید ناصر سجادی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در آخرین اظهار نظر خود با اشاره به کاهش حدود ۷۰۰ میلیون لیتری سهمیه بنزین ۷۰۰ تومانی کارت‌های سوخت در طول یک ماه ابتدایی آغاز طرح آزادسازی قیمت‌ها، گفته است: تا پایان خرداد ماه سال‌جاری سهمیه بنزین ۷۰۰ تومانی کارت‌ها به یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون لیتر کاهش یافته است.

بر این اساس با به پایان رسیدن ماه مبارک رمضان و آغاز سفرهای تابستانی قطعا میزان مصرف سهمیه‌های ۷۰۰ تومانی کارت‌ها هم شتاب می‌گیرد و پیش بینی می‌شود متوسط مصرف بنزین بار دیگر با ثبت رکوردهای جدید از مرز ۷۰ میلیون لیتر در روز عبور کند.

ساخت ۱۳ پالایشگاه نفت متوقف شد

همزمان با آغاز جهش جدید مصرف بنزین در کشور اما تولید این فرآورده نفتی در طول دو سال ابتدایی فعالیت دولت تدبیر و امید هیچ گونه افزایشی نیافته است و حتی با انجام تعمیرات اساسی پرحاشیه در برخی از پالایشگاه‌های نفت میزان موجودی ذخایر بنزین کشور رو به کاهش است.

در این بین مهمترین استراتژی دولت به‌منظور تامین بنزین مورد نیاز کشور در کنار افزایش قیمت‌ها و اعمال محدودیت‌های مصرف، به جای احداث، تکمیل و راه اندازی پالایشگاه‌های نیمه کاره و مجتمع‌های در دست ساخت افزایش تولید بنزین، واردات این فرآورده نفتی از خارج کشور است.

در شرایط فعلی احداث پالایشگاه‌های نفت آناهیتای کرمانشاه، نفت سنگین خوزستان، نفت سنگین هرمز «بهمن گنو»، پالایشگاه میعانات گازی پارس شیراز، طرح تثبیت پالایشگاه‌های نفت اصفهان و آبادان، پالایشگاه شهریار تبریز، کاسپین گلستان، مجتمع بنزین سازی پالایشگاه بندرعباس، مجتمع بنزین سازی پالایشگاه‌های اصفهان و واحد آلکیلاسیون پالایشگاه آبادان به دلایل مختلف فنی، عملیاتی و تامین منابع مالی و اعتباری به طور کامل متوقف و یا از پیشرفت لاک پشتی برخوردار هستند.

از سوی دیگر؛ ساخت پالایشگاه‌های نفت ایران در مالزی و سوریه هم به گفته عباس کاظمی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به دلایل نامشخصی به حالت تعلیق درآمده است.

در این بین با توقف تولید بنزین در مجتمع های پتروشیمی به دلیل مشکلات زیست محیطی، هم اکنون حجم واردات بنزین کشور به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.

در حالی کیفیت و استاندارد یورو چهار محموله‌های بنزین‌ وارداتی هنوز به تائید رسمی مجلس و سایر دستگاه‌های نظارتی نرسیده که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی عزم خود را به منظور واردات روزانه بین ۵ تا ۱۰ میلیون لیتر بنزین از خارج کشور جزم کرده است.

تاجر بزرگ بنزین به تهران آمد

هفته گذشته برخی از رسانه‌های بین‌المللی از سفر یک هیات از مقامات ارشد شرکت سوئیسی گلنکور به تهران و گفتگوی مسئولان این شرکت با مقامات وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران خبر داده اند.

شرکت گلنکور در کنار دو شرکت دیگر سوئیسی به نام ویتول و ترافیگورا پیش از اعمال تحریم‌ها و به ویژه در دولت اصلاحات یکی از بزرگترین صادرکنندگان بنزین به ایران بودند به طوری‌که روزانه حدود ۳۵ درصد بنزین وارداتی کشور توسط این سه کشور سوئیسی تامین شده است.

شرکت سوئیسی گلنکور که مقر آن در کانتون تسوگ بوده و هفته گذشته مسافر تهران شده بودند، تا پایان سال ۲۰۰۹ میلادی روزانه ۱۷ هزار بشکه بنزین به ایران صادر می‌کرد که با افزایش تحریم‌های بین‌المللی این شرکت ناچار به ترک بازار سوآور بنزین ایران شد.

از سوی دیگر، پیش از سفر مقامات شرکت گلنکور به تهران، مسئولان وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران گفتگوها و مذاکراتی هم در چند نوبت با مسئولان شرکت ویتول سوئیس انجام داده بودند.

گفتگوهای مدیران صنعت نفت ایران با مسئولان ویتول سوئیس در حالی در طول دو سال گذشته تاکنون انجام شده که این شرکت سوئیسی از اسفند ماه ۱۳۸۸ به دلیل فشارهای اتحادیه اروپا، فروش بنزین به ایران را متوقف کرد.

ویتول سوئیس که از آن به عنوان یکی از بزرگترین تاجران نفت و بنزین جهان یاد می شود، تا پیش از افزایش تحریم‌های بین‌المللی یکی از شرکت‌های خریدار نفت کوره و نفت خام کشور بود که در کنار خرید طلای سیاه، یکی از فروشندگان بنزین به ایران هم به شمار می رفت.