چرا برخی از افراد دوست دارند یخ بخورند؟

در روزهای گرم تابستان هیچ چیزی مثل نوشیدن یک لیوان آب سرد که تکه‌های کوچک یخ در آن غوطه ورند لذت بخش نیست و عطش را فرو نمی‌نشاند. حتی وقتی که حالت تهوع دارید، مکیدن تکه‌های یخ می‌تواند حال‌تان را بهتر کند اما آیا واقعا جویدن و مکیدن این تکه‌های سخت و یخی مستقیما بعد از خارج کردن از فریزر ضرری برای شما ندارد؟ تمایل به خوردن یخ می‌تواند نشاندهنده‌ی یک بیماری پنهان به نام پاگوفاگیا باشد. پاگوفاگیا یعنی تمایل وسواس گونه به خوردن یخ.

تمایل به خوردن یخ می‌تواند علامت کمبود تغذیه‌ای یا یک اختلال خوردن باشد، و حتی می‌تواند به کیفیت زندگی‌تان آسیب بزند. جویدن یخ می‌تواند منجر به مشکلات دندانی شود مانند از بین رفتن مینای دندان و پوسیدگی دندان.

بیماری‌های متعددی می‌تواند باعث میل به خوردن یخ شود، شامل:

کم خونی یا فقر آهن

تمایل بی‌اختیار به خوردن یخ معمولا به نوعی شایع از کم خونی به نام فقر آهن مربوط می‌شود. فقر آهن زمانی روی می‌دهد که خون، به اندازه‌ی کافی سلول‌های قرمز ندارد. کار ِ سلول‌های قرمز خون، انتقال اکسیژن در سراسر بافت‌های بدن است. بدون اکسیژن شما احساس خستگی و تنگی نفس خواهید کرد. افرادی که فقر آهن دارند، یعنی آهن کافی در خون‌شان وجود ندارد. آهن برای ساخت سلول‌های قرمز و سالم خونی ضروری است و بدون آن، سلول‌های قرمز نمی‌توانند اکسیژن را آنطوری که باید به همه جای بدن انتقال بدهند.

برخی از محققان عقیده دارند جویدن یخ، اثر خاصی در بدن افرادی که فقر آهن دارند ایجاد می‌کند که خون بیشتری را به سمت مغز می‌فرستد. خون بیشتر در مغز یعنی اکسیژن بیشتر در مغز. مغز این افراد چون عادت کرده است که محروم از اکسیژن باید، این حجم ناگهانی از اکسیژن باعث می‌شود سطح هوشیاری و شفافیت مغزی افزایش پیدا کند. پژوهشگران مطالعه‌ی کوچکی انجام دادند و در آن افراد قبل و بعد از خوردن یخ تست دادند. آنهایی که فقر آهن داشتند بعد از خوردن یخ، نتایج خیلی بهتری در تست کسب کردند اما آنهایی که فقر آهن نداشتند، خوردن یخ تاثیری روی نتایج تست‌شان نگذاشته بود.

پیکا

پیکا، نوعی اختلال خوردن است که فرد مبتلا به طور بی‌اختیار چیزهایی غیر خوردنی می‌خورد مثلا یخ، خاک، کاغذ، خاکستر و … پاگوفاگیا، نوعی از پیکا است که شامل خوردن یخ، برف و یا آب یخ می‌شود. افرادی که پیکا دارند به دلیل یک بیماری فیزیکی مثل فقر آهن یخ نمی‌خورند، بلکه یک دلیل روحی برای این کارشان وجود دارد. پیکا معمولا با علائم دیگری چون بیماری‌های روانی و ناتوانی‌های عقلانی همراه است. ضمنا پیکا در دوران بارداری نیز ممکن است روی بدهد.

علت تمایل به خوردن یخ چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر تمایل‌تان به خوردن یخ بیشتر از یک ماه طول کشید، به پزشک مراجعه کنید. اگر باردار هستید باید هر چه زودتر جهت آزمایش خون به پزشک‌تان مراجعه کنید. کمبود ویتامین و مواد معدنی در دوران بارداری می‌تواند موحب مشکلات جدی شود. پزشک یک سری آزمایش خون برای‌تان تجویز خواهد کرد تا وضعیت آهن خون‌تان را بررسی کند. اگر تست خون‌تان، فقر آهن را نشان داد پزشک ممکن است آزمایشات بیشتری برای‌تان تجویز کند تا علت پنهان را پیدا کند، مثلا خونریزی داخلی.

آیا جویدن یخ می‌تواند باعث بیماری شود؟

اگر تمایل‌تان به خوردن یخ واقعا جدی است پس ممکن است خیلی بیشتر از آنچه که خودتان بفهمید یخ بجوید. افرادی که پاگوفاگیا دارند ممکن است هر روز چندین تکه یخ بخورند.

مشکلات دندانی

دندان‌های شما جوری ساخته نشده‌اند که بتوانند هر روز تکه‌های سفت یخ را بجوند. بنابراین به مرور زمان مینای دندان‌های‌تان آسیب خواهد دید. مینای دندان، محکم‌ترین بخش دندان است که بیرونی‌ترین لایه‌ی دندان را تشکیل داده و از لایه‌های درونی در برابر پوسیدگی و آسیب محافظت می‌کند. وقتی مینای دندان خورده می‌شود، دندان نسبت به سرما و گرما بینهایت حساس می‌شود و احتمال پوسیدگی به میزان چشمگیری بیشتر خواهد شد.

عوارض ناشی از فقر آهن

اگر فقر آهن درمان نشده باقی بماند، تشدید شده و می‌تواند موجب مشکلات زیر شود:

. مشکلات قلبی شامل بزرگ شدن قلب و نارسایی قلبی

. مشکلاتی در دوران بارداری شامل زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد

. اختلالات رشد و اختلالات جسمی در نوزادان و کودکان.

عوارض ناشی از پیکا

پیکا بیماری بسیار خطرناکی است که می‌تواند منجر به عوارض پیچیده‌ای شود که بسیاری از آنها وضعیت اضطراری ایجاد می‌کنند. البته یخ نمی‌تواند آسیب درونی بزند اما سایر مواد غیر خوراکی می‌توانند. اگر کسی دچار پاگوفاگیا باشد ممکن است بی‌اختیار چیزهای دیگری نیز بخورد. بسته به چیزی که خورده می‌شود پیکا می‌تواند منجر به مشکلات دفع، انسداد روده، سوراخ شدن روده، مسمومیت، عفونت و یا خفگی شود.

میل به خوردن یخ چگونه درمان می‌شود؟

اگر مشکل‌تان جدی باشد باید علت آن را پیدا کنید. اگر فقر آهن دارید، مکمل آهن درمان فوری مشکل شما خواهد بود. اگر دچار نوعی از پیکا هستید، درمان کمی پیچیده‌تر خواهد بود. گفتگو درمانی می‌تواند مفید باشد مخصوصا اگر همراه با داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب انجام شود.