موگرینی از طرح اروپا برای «حفظ منافع اقتصادی ایران از برجام» رونمایی کرد

به گزارش قائم آنلاین،«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا سه‌شنبه شب پس از پایان نشست با وزرای خارجه ایران، آلمان، انگلستان و فرانسه خطوط پیشنهادی اتحادیه اروپا برای حفظ منافع اقتصادی ایران در برجام را تشریح کرد.

وی که در بروکسل در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد، هدف از دیدارهای امروز «بحث درباره خطوط مشترکمان و مسیر پیش روی ما پس از اعلام خروج ایالات متحده از برجام» بوده است.

موگرینی افزود: «ما تعهد خود به اجرای مداوم، کامل و موثر توافق هسته‌ای با ایران را یادآور شدیم. [این توافق] به عنوان یک عنصر کلیدی در معماری منع اشاعه جهانی و یک دستاورد چشمگیر دیپلماتیک با اتفاق آرا توسط قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تأیید شده است.»

وی ادامه داد: «همه ما از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای با ایران ابراز تأسف کرده و تایید کردیم که برداشته شدن تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای و عادی‌سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران جزئی ضروری از این توافقنامه است.»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه داد: «ما بر تعهد مشترکمان بر اطمینان از اینکه این [هدف] همچنان محقق باشد تأکید کردیم و از همین رو توافق کردیم که گفت‌وگوهایمان را در تمام سطوح تعمیق کنیم. همین امروز هم کارشناسان ما ساعت‌های زیادی را با هم کار کردند.»

موگرینی ادامه داد: «ما به ویژه متعهد شدیم که گفت‌وگوهای کارشناسی فشرده‌ای را با هدف رسیدن به راهکارهای عملی ظرف چند هفته آینده درباره موضوعات ذیل، با ایران آغاز کنی.»

مواردی که در بیانیه موگرینی به آن‌ها اشاره شده، عبارت بودند از:

۱) حفظ و تعمیق روابط اقتصادی با ایران؛

۲) ادامه فروش نفت، گاز، کاندنسیت و محصولات نفتی و پتروشیمی و انتقال‌های [مالی] مربوطه؛

۳) مبادلات بانکی موثر با ایران؛

۴) ادامه روابط در زمینه حمل و نقل دریایی، زمینی، هوایی و ریلی با ایران؛

۵) ارائه اعتبار صادراتی بیشتر و ایجاد خطوط اعتباری ویژه در زمینه‌های مالی، بانکی، بیمه‌ای و تجاری با هدف تسهیل همکاری‌های اقتصادی و مالی از جمله از طریق حمایت عملی از سرمایه‌گذاری تجاری؛

۶) تکمیل و اجرای تفاهمنامه‌ها و قراردادهای بیشتر بین شرکت‌های اروپایی و ایران؛

۷) سرمایه‌گذاری بیشتر در ایران؛

۸) حمایت از فعالان اقتصادی اروپا در ایران و تأمین فضای اطمینان‌بخش حقوقی؛

۹) ایجاد هرچه بیشتر یک محیط تجاری شفاف و قانون‌محور در ایران

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: «ما با هم بر اراده خود برای اجرای مداوم تمام بخش‌های برجام همراه با حسن نیت و در فضایی خوب تأکید دوباره کرده و توافق کردیم که به رایزنی‌های فشرده در تمام سطوح و همچنین با دیگر اعضای باقی‌مانده کمیسیون مشترک برجام ادامه دهیم.»

نشست کمیسیون مشترک؛ هفته آینده در وین

وی افزود: «هفته آینده نشست کمیسیون مشترک در سطح معاونین وزرای خارجه یا مدیران سیاسی که سطح معمول نشست‌های کمیسیون مشترک است،  در وین برگزار می‌شود. روشن است که در روزهای آینده در پی گفت‌وگوهای خوبی که امروز داشتیم، بر روی این خطوط کار خواهیم کرد. می‌توانم بگویم که در مجموع نشست خوبی بود و توانستیم بر سر مجموعه‌ای از خطوط مشترک عمل و اقداماتی که باید صورت گیرند توافق کنیم. باید کار را از فردا شروع کنیم. برخی از کارها همین امروز شروع شده بود.»

موگرینی با بیان اینکه در نشست روز چهارشنبه، شورای اروپا و سران اتحادیه اروپا را در جریان نتایج نشست قرار می‌دهد، گفت توافق شد که هم سه کشور اروپایی حاضر در نشست و هم دیگر اعضای اتحادیه اروپا، علاوه بر سطح اتحادیه، تدابیر قانونی لازم در داخل کشورهایشان را هم برای اجرایی کردن ساز و کارهای مد نظر برای «حمایت از فعالان اقتصادی اروپایی» در دستور کار قرار دهند.

او گفت در نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا هم که تا ۱۰ روز دیگر برگزار می‌شود، موضوع ادامه اجرای برجام در دستور کار خواهد بود و تمام ۲۸ کشور برای اجرایی کردن خطوط مورد توافق در نشست بروکسل، با یکدیگر همکاری خواهند کرد.

طرفین به دنبال راهکارهای عملیاتی

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه نشست در پاسخ به این سوال که آیا خطوطی که برشمرد «تعهد، قول یا صرفا مجموعه‌ای از اهداف هستند» و اینکه آیا اتحادیه اروپا «می‌تواند حفظ همین سطح فعلی از تجارت با ایران در ماه‌ها و سال‌های پیش رو را تضمین کند»، گفت: «فهرست موضوعاتی که اشاره کردم، موضوعاتی هستند که تصمیم گرفتیم به آن‌ها بپردازیم، با این هدف که به مجموعه‌ای از راهکارهای عملی برسیم.»

وی افزود: «بنابراین، این‌ها مجموعه‌ای از اقدامات نیستند، بلکه مجموعه‌ای گسترده و متنوع از موضوعاتی هستند که باید به آن‌ها بپردازیم و تصمیم گرفتیم به شکلی کاملا هماهنگ از جمله با دیگر اعضا، روی آن‌ها کار کنیم تا ظرف چند هفته آینده به راهکارهای عملی برسیم. بنابراین، این‌ها مجموعه موضوعاتی هستند که باید مورد رسیدگی قرار گیرند تا ظرف مدت کوتاهی به راهکارهای عملی برسیم.»

موگرینی ادامه داد: «روشن است که راهکارهای عملی‌ای که داریم روی آن‌ها کار می‌کنیم، بسته به موضوعات مختلفی که در موردشان صحبت می‌کنیم، ماهیت متفاوتی دارند. اطمینان دارم که در روزهای آینده شما اطلاعاتی درباره ابعاد فنی کار دریافت خواهید کرد. اما ما حالا فهرست روشنی از موضوعاتی را که باید رسیدگی شوند، در اختیار داریم.»

وی درباره «تضمینی» که این اروپا می‌تواند ارائه دهد، گفت: «این مسئله‌ای است که می‌خواهم خیلی روشن به آن بپردازم… ما داریم در فضایی بسیار دشوار کار می‌کنیم. این چیزی است که مردم اروپا می‌دانند، مردم ایران می‌دانند، رهبری [کشورها] می‌دانند. بعد از اینکه هفته گذشته همین موقع، در پایان هفته، از بیانیه رئیس‌جمهور [دونالد] ترامپ مطلع شدیم، فضای دشواری شکل گرفته است.»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: «با این وجود، ما تلاش می‌کنیم اطمینان یابیم که برجام پابرجا می‌ماند. می‌دانیم که کار دشواری است، اما مصمم به انجام آن هستیم و کار را برای اجرای اقداماتی که کمک کند از محقق شدن این [هدف] اطمینان یابیم، آغاز کرده‌ایم. این در طرف اروپایی صادق است و همین عزم و اراده را هم از طرف ایران شاهد بودیم.»

موگرینی ادامه داد: «بنابراین، ممکن است نتوانم درباره ضمانت‌های حقوقی یا اقتصادی صحبت کنم، اما می‌توانم درباره کار جدی، مصمم و متعهد از سوی طرف اروپایی و همچنین طرف ایرانی برای حفظ تعهداتمان صحبت کنم. و می‌توانم بگویم که زمانی که ما به صورت متعهد، مصمم و با حسن نیت و حسن اراده با هم کار می‌کنیم، حتی در شرایط دشوار به دستاوردهایی می‌رسیم.»

برجام در بخش مراقبت‌های ویژه

او در پاسخ به این سوال که آیا قرار است به برجام ضمیمه تازه‌ای افزوده و تعهدات اروپا در آن درج شود یا اینکه سند مکتوبی در این زمینه به دست می‌آید یا نه، با بیان اینکه برجام به اندازه کافی طولانی و پیچیده است و نیازی به ضمایم یا اصلاح ندارد، گفت: «بنابراین ما به هیچ وجه درباره افزودن ضمیمه یا اصلاح توافق صحبت نمی‌کنیم. داریم درباره ایجاد اقدامات مشخص و راهکارهای عملی مشخص برای پرداختن به این موضوعات صحبت می‌کنیم که می‌توانند بسته به موضوعات مختلفی که تحت پوشش قرار می‌دهند، شکل‌های مختلفی داشته باشند. اما چیزی بسیار مشخص، بسیار عملی و امیدوارم که بسیار سریع.»

وی درباره اینکه روند دستیابی به نتیجه ممکن است چقدر طول بکشد، گفت: «باید خیلی سریع انجام شود، اما نمی‌توانم بگویم دو روز یا دو هفته یا بیشتر. اما گفتیم که باید این کار ظرف چند هفته انجام شود.»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این نشست تایید کرد که فردا در دیدار با اعضای اتحادیه اروپا با آن‌ها درباره «قوانین مسدودساز» که ساز و کاری برای مقابله با تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا هستند، گفت‌وگو می‌کند.

موگرینی در پاسخ به سوال مجدد درباره زمان دستیابی به راهکار و اینکه آیا ایران ضرب‌الاجلی تعیین کرده یا نه، گفت: «همه ما در ارتباط با اجرای کامل برجام هدفی مشترک داشتیم. همانطور که می‌دانید در موضوعات دیگر اختلاف نظرهای بسیار زیادی داریم، اما امشب تمرکز ما بر اجرای برجام بود. از این منظر، این نشست بسیار مثبت و سازنده‌ای بود.»

وی افزود: «همه طرف‌ها اعلام کردند که بر فوریت یافتن راهکار واقفند، نه به خاطر تقویم، بلکه به این دلیل که اگر می‌خواهیم این توافق را حفظ کنیم، که کار ساده‌ای هم نیست، هرچه زودتر این کار را کنیم، بهتر و ساده‌تر است. البته باز هم می‌گویم، کار ساده‌ای نیست و اگر بخواهم از اصطلاحی که برخی دور میز به کار بردند استفاده کنم، باید بگویم که گویی “یکی از اقوام ما در بخش مراقبت‌های ویژه است و همه ما می‌خواهیم در اسرع وقت او را از بخش مراقبت‌های ویژه خارج کنیم”.»

برجام ارتباط با مسئله موشکی و منطقه‌ای ندارد

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پاسخ به این سوال که اگر بتوان برجام را حفظ کرد، آیا اروپا می‌تواند بعدا درباره سایر موضوعات از جمله برنامه موشکی و منطقه‌ای هم با ایران گفت‌وگو کند یا نه، گفت: «یک چیز که برای همه ما اروپایی‌ها روشن است، این است که با بودن برجام ما برای رسیدگی به هر موضوع دیگری که باید به آن بپردازیم، چه مسئله موشکی و چه مسئله منطقه‌ای، شانس بهتری داریم.»

موگرینی افزود: «ما این واقعیت را به صراحت گفته‌ایم که هیچ ارتباطی میان این دو وجود ندارد. توافق هسته‌ای به این دلیل به دست آمد و اکنون هم کارآمد است که صرفا مرتبط با مسئله هسته‌ای بود. این تصمیمی بود که ۱۵، ۱۶ سال پیش اتخاذ شد و ما به تعهداتی که کرده‌ایم پایبند هستیم. این بدان معنی نیست که از موضوعاتی که باید در شکلی متفاوت درباره آن‌ها با ایران صحبت کنیم، صرف نظر کنیم. ما همواره به صراحت گفته‌ایم که اگر توافق هسته‌ای حفظ شود، شانس بیشتری برای گشودن مسیرهای گفت‌وگو با ایران وجود خواهد داشت.»

«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا هفته گذشته رسما این کشور را از توافق هسته‌ای با ایران خارج و تحریم‌های یکجانبه وضع‌شده پیش از توافق هسته‌ای را احیا کرد. آمریکا به شرکت‌های اروپایی ۳ تا ۶ ماه برای ترک بازار ایران زمان داده، اما کشورهای اروپایی که برجام را عنصری اساسی برای امنیت خود توصیف کرده‌اند، می‌گویند در تلاش هستند تا این توافق را بدون آمریکا حفظ و منافع شرکت‌های اروپایی همکار با ایران را تضمین کنند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزرای خارجه فرانسه، انگلیس و آلمان سه‌شنبه شب برای گفت‌وگو درباره نحوه حفظ توافق هسته‌ای، با «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران دیدار کردند. ایران تأکید کرده است در صورتی در توافق هسته‌ای باقی می‌ماند که اتحادیه اروپا بهره‌مندی کامل ایران از منافع مورد انتظار برجام را تضمین کند.