۹۰ و چند دقیقه هیجان همراه با دیپلماسی فرهنگی

به گزارش قائم آنلاین،  زمانی هزاران نفر در استادیوم‌های مخصوص جنگ گلادیاتورها جمع می‌شدند تا با تماشای برخوردهای خشونت‌آمیز از آن لذت ببرند و در نهایت نظاره‌گر مرگ یک انسان باشند. حالا بعد از گذشته سال‌ها این مبارزه‌ها جای خودش را به ورزش محبوبی مثل فوتبال داده است. هزاران آدم در یک ورزشگاه جمع می‌شوند تا با تشویق تیم محبوب خودشان، انرژی نهفته‌شان را هم در مدت زمان ۹۰ دقیقه تخلیه کنند. چه کسی فکرش را می‌کرد صحنه خشن جنگ گلادیاتورها جایش را به صحنه ورزشی مثل فوتبال دهد؛ صحنه‌ای که می‌توان در کنار برخی از ناجوانمردی‌ها، جوانمردی‌ها، انسانیت‌ها را هم دید. صحنه‌هایی که تاثیرهای عمیقی خواهند گذاشت.

شاید اتفاق‌های انسانی را که در فوتبال می‌افتد، معجزه‌های فرهنگی بتوان دانست؛ معجزه‌ای از ورزشی که محبوبیت و طرفداران بسیاری دارد.

این روزها مسابقه‌های فوتبال در جام جهانی تنها یک رویداد ورزشی محسوب نمی‌شوند، بلکه جشنواره‌ای فرهنگی است که مردم همه‌ی دنیا با پوشش، موسیقی‌ها، خوراک‌ها و فرهنگ خاستگاه‌شان در یک نقطه از دنیا (روسیه) جمع شده‌اند تا در کنار معرفی خوبی‌های کشورشان، تیم ورزشی محبوب‌شان را هم  تشویق کنند.

در این رویدادها که صدها و هزاران تماشاچی از ورزشگاه و میلیون‌ها نفر از تلویزیون به تماشایش می‌نشینند، چه دست‌هایی که تا کنون برای کمک گرفته نشد، چه مرزهایی سیاسی که شکسته نشد و چه پیام‌های فرهنگی که شاید باید برای آن سال‌ها تبلیغ می‌شد، یک شبه در ذهن‌های مردم دنیا ثبت نشد.

تصویری که در بازی سنگال و لهستان و از بازیکن سفیدپوست لهستانی که دست بازیکن سیاه پوست سنگالی را برای بلند شدن می‌گیرد، یکی از رفتارهای انسانی بود که همچنان دست به دست می‌چرخد. این اتفاق‌ها در بازی ایران و اسپانیا باز هم تکرار شد. تصویری که درآن داوید دخئا- دروازه‌بان اسپانیا دست سردار آزمون را می‌گیرد تا از روی زمین بلند شود. این تصویر با عنوان «ورزش، اخلاق، رقابت، رفاقت…» در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد.

گاهی این دست‌گیری‌ها فراتر رفت؛ تا جایی که هواداران مکزیک و کلمبیا، یک هوادار معلول اهل مصر را با ویلچر بلند کردند تا بتواند بازی را ببیند.

فوتبال معجزه‌های دیگری هم از خود نشان داده است مثل چراغ امیدی که هر چند کوتاه در زندگی و حال بسیاری روشن کرد و موجب خوشحالی هر چند گذرای مردم یک کشور شد. خوشحالی مثل برد ایران مقابل مراکش که مردم ایران را برای شادی به خیابان‌ها کشید و مردمی به آن نیاز داشتند.

این معجزه فوتبال حتی برای فیفا هم پیام داشت. فدراسیون فیفا بعد از بازی ایران و اسپانیا عکسی از یک هوادار ایرانی که بنری با عنوان «شاید ما اینیستا و رونالدو نداشته باشیم ولی قلبی بزرگ برای رویایی بزرگ داریم» را منتشر کرد و برای آن نوشت: “رویا هنوز زنده است.”

اما واکنش‌های بازی ایران و اسپانیا فراتر از یک بازی بود. دفاع جانانه تیم ملی ایران از دروازه شان موجب شد یک صفحه فوتبالی معروف ایتالیایی در این باره بنویسد: «کسی رو پیدا کن که ازت جوری دفاع کنه که بازیکنای ایران از دروازه‌شون دفاع می‌کنن».

همچنین لایی که وحید امیری به پیکه زد بسیاری را شگفت زده کرد اما آنچه بیشتر مورد توجه قرار گرفت تصاویری از این صحنه بود که پیکه را با برند کفش‌های نیکی نشان می‌دهد. صحنه‌ای که بسیاری آن را با عنوان وقتی «نایکی لایی می‌خورد» در شبکه‌های اجتماعی دست به دست کردند. در حالی که بسیاری از بازیکنان حاضر در جام جهانی کفش‌های نایک را پا می‌کنند، برند نایک تیم ملی ایران را به دلیل تحریم‌های جدید دولت آمریکا از پوشیدن کفش‌هایش منع کرد.

این حرکت شرکت نایکی موجب شد بسیاری به آن واکنش دهند و استفاده ازکفش‌های این برند را تحریم کنند. ویدئویی از یک دندانپزشک ساکن قم و عکس‌هایی از لیلا اوتادی و فلور نظری بازیگران سینما و تلویزیون در فضای مجازی منتشر شد که نسبت به استفاده نکردن از این برند یا دور انداختن کفش‌هایشان به این موضوع واکنش نشان دادند.

همیاری و وحدت معجزه عینی دیگر فوتبال است که حداقل در بازی کشورمان با تیم مراکش و اسپانیا نمود عینی پیدا کرد. از انتشار تصاویر زنان و مردان در کنار هم از سراسر ایران گرفته تا ورود زنان ایرانی به استادیوم آزادی برای نخستین بار.

حس ملی‌گرایی و ناسیونالیستی مردم ما تا جایی پیش رفت که مردم ایران از تمام سرمایه‌شان به قیمت پیروزی تیم ملی کشورشان مایه می‌گذارند مثل دوره گردی که با چسباندن یک مقوا روی وانتی که بارش سیر است، می نویسد: «در صورت پیروزی مقابل اسپانیا سیرها رایگان است.»

بازی حیوانات در مسابقات فوتبال هم از دیگر معجزه‌هایی است که می‌تواند توجه مردم جهان را به دفاع از حقوق حیوانات جلب کند . مثل پیش‌بینی نتیجه مسابقات که توسط حیواناتی مثل بُز، سگ یا گربه انجام می‌شود.

اما ورود حیوانات به جام جهانی به همین مورد ختم نشد. انتشار ویدیویی از نجات یک پرنده به دستان ایسکو در بازی ایران- اسپانیا حس نوع دوستی یک انسان به حیوان را به تماشاگران این بازی منتقل کرد. پیش از این  آندرانیک تیموریان در دیدار با بوریرام چنین حرکتی را انجام داد و یک سنجاقک اسیر را در چمن ورزشگاه آزاد کرد. حرکت انسانی هافبک استقلال در جریان دیدار با بوریرام تایلند در سال ۱۳۹۲ بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های خارجی داشت.

تماشای بازی یک پسر بچه برزیلی با خروسش نیز از جمله تصویرهای تاثیرگذاری بود که همچنان در شبکه‌های مجازی باز نشر می‌شود.

اما کودکان نقش پررنگ‌تری از تماشای یک خروس برای مسابقات فوتبال داشتند و همچنان دارند. هنوز هم بازیکنان قوتبال با در دست گرفتن یک کودک وارد زمین فوتبال می‌شوند و آنها را برای رویارویی با اتفاقات بزرگ آماده می‌کنند.

ویدیوهایی از رونالدو- بازیکن پرتغالی-  برای احترام به هواداران کودک واکنش تحسین‌برانگیز بسیاری را به همراه داشته است.

اما یکی دیگر از عجیب‌ترین معجزه‌های فوتبال کمرنگ شدن مرزهای سیاسی و آشتی ملت‌ها باشد که در بازی ایران و مراکش خودش را به خوبی نشان داد. زمانی که پیروزی ایران در برابر تیم مراکش موجب شد، مردم عربستان نیز ابراز خوشحالی کنند و این پیروزی را به ایرانی‌ها تبریک بگویند و برای تیم ملی ایران آرزوی موفقیت کنند.

همچنین با وجود اختلاف‌های سیاسی ایران و عربستان تصویری از هواداران دو کشور ایران و عربستان که با در کنار هم قرار گرفتن‌شان عکس خود را منتشر کردند، بسیاری را به فکر فرو برد که ای کاش دیدار سیاستمداران دو کشور نیز به این آسانی بود.